Τα αμυγδαλωτά εν γένει συγκαταλέγονται στα πλέον παραδοσιακά γλυκίσματα της νησιωτικής Ελλάδας και συναντάμε παραλλαγές τους σε όλο το Αιγαίο. Τα μυτιληνιά αμυγδαλωτά, τα «γεμάτα» ή «προσπέσματα», υπήρξαν εκτός από κλασικά κεράσματα και πεσκέσια και το κατεξοχήν νυφιάτικο γλυκό –μαζί με τον μπακλαβά.
Αυτές οι μικρές λευκές μπουκιές ζυμωμένης ζάχαρης με αμύγδαλο και ανθόνερο υπήρξαν αναπόσπαστο κομμάτι του τελετουργικού των αρραβώνων και των γάμων και ακόμη και στις μέρες μας κρατιέται η παράδοση αυτή στη Λέσβο.
Η αγνότητα του λευκού, το ονειρικό άρωμα των ανθών, η γλυκύτητα της ζάχαρης, ο γευστικός πλούτος του αμύγδαλου, αποδεικνύονται όλοι διαλεχτοί συμβολισμοί, μικρές «γευστικές ευχές», για τη νέα ζωή και το μέλλοντα βίο του ζευγαριού.
Τα «γεμάτα» Λέσβου προσφέρονταν από τη νύφη στην πεθερά για να κεραστούν οι καλεσμένοι, κατά τη διάρκεια των αρραβώνων -γι’ αυτό λέγονται και «προσπέσματα». Ωστόσο, δεν είναι καθόλου σπάνιο το φαινόμενο το παραδοσιακό «αμυγδαλωτό του γάμου» να μετατρέπεται σε «πεσκέσι» για ευρύτερη κοινωνική χρήση σε επετείους, γιορτές ή ως δώρο σε ανθρώπους που οι Μυτιληνιοί θεωρούσαν ότι είχαν μεγάλη υποχρέωση.
Είναι από τα πιο ωραία αμυγδαλωτά, πλάθονται με τα χέρια και το σχήμα τους στην απλούστερη εκδοχή του είναι συνήθως αυτό του πολύ μικρού αχλαδιού. Ωστόσο μπορούν να γίνουν και εξαιρετικά περίτεχνα. Το δε πασπάλισμα με άχνη δεν είναι υποχρεωτικό. Σύμφωνα με το lesvoskitchen.gr, απ’ όπoυ και η συνταγή στο τέλος του άρθρου:
«Στο Λισβόρι τα προσφέρονται μαζί με τα ποτηράκια με λικέρ στον κόσμο που έχει επισκεφτεί το νυφιάτικο σπίτι στο κόψιμο του “τσουρεκιού” της νύφης. Από αυτό θα φάνε πρώτα οι ανύπαντρες φίλες της νύφης για να γευτούν τη γλύκα του γάμου και να παντρευτούν κι αυτές γρήγορα. Στην Αγία Παρασκευή, τα γεμάτα τα πάει η νύφη στον γαμπρό αμέσως μόλις δώσουν το «λόγο» του αρραβώνα. Το ανθόνερο των αμυγδαλωτών είναι απόσταγμα από άνθη και φύλλα πορτοκαλιάς και παρασκευάζεται από τις μοναχές της Ιεράς Μονής Μυρσινιώτισσας Λέσβου. Στην Μυτιλήνη τα μοιράζουμε την ημέρα που στρώνεται το νυφικό κρεββάτι. Στο πιάτο προσφέρεται από ελεύθερες γυναίκες δυο γεμάτα με ένα ποτηράκι λικέρ τριαντάφυλλο και συνοδεύεται από δύο κουφέτα». Πολλοί τα θεωρούν ως τα καλύτερα αμυγδαλωτά της χώρας.
Γεμάτα Λέσβου (η συνταγή)
Σύμφωνα με τα βήματα των καλονοικυράδων του γραφικού Σκαλοχωρίου.
Υλικά: 2 ποτήρια αμυγδαλόψιχα • 1 ποτήρι ζάχαρη άχνη • μισό κουταλάκι γλυκού πικραμύγδαλο αλεσμένο • 1 ποτηράκι ανθόνερο
Εκτέλεση: Χτυπάμε πολύ καλά τη ζάχαρη με την αμυγδαλόψιχα και το πικραμύγδαλο ενώ προσθέτουμε και το ανθόνερο για να μαλακώσει η ζύμη. Παίρνουμε μπαλάκια ζύμης και τα πλάθουμε δίνοντας όποιο σχήμα θέλουμε. Τα αφήνουμε για μία ώρα να στεγνώσουν αλλά πριν γίνει αυτό και αν θέλουμε τα περνάμε από ζάχαρη άχνη. Αλλιώς τα αφήνουμε σκέτα. Τα βάζουμε σε πιατέλα ή κουτί και τα φυλάμε για αρκετό καιρό.
Πρώτη δημοσίευση: icookgreek.com 18/04/2019
