Παρατηρώντας τον ηλεκτρονικό Τύπο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βλέπουμε συνεχώς νέες δίαιτες, δίαιτες «εξπρές», «ειδικά» διαιτολόγια, δίαιτες με ονοματεπώνυμο και ακόμα χειρότερα πολλές δίαιτες δήθεν «ειδικών». Αν δεν ήμουν διαιτολόγος και ήθελα να χάσω βάρος πραγματικά θα ζούσα σε μια σύγχυση. Πολλή η πληροφορία που μας βομβαρδίζει και αντικρουόμενη. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Παρατηρώντας τον ηλεκτρονικό Τύπο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βλέπουμε συνεχώς νέες δίαιτες, δίαιτες «εξπρές», «ειδικά» διαιτολόγια, δίαιτες με ονοματεπώνυμο και ακόμα χειρότερα πολλές δίαιτες δήθεν «ειδικών». Αν δεν ήμουν διαιτολόγος και ήθελα να χάσω βάρος πραγματικά θα ζούσα σε μια σύγχυση. Πολλή η πληροφορία που μας βομβαρδίζει και αντικρουόμενη. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Υπάρχουν δίαιτες εξπρές; Το πόσο γρήγορα θα χάσουμε βάρος είναι αλήθεια πως είναι ένα αριθμητικό ζήτημα. Για να χάσουμε βάρος πρέπει να προσλάβουμε λιγότερη ενέργεια (θερμίδες) από αυτή που καταναλώνουμε. Με αυτόν τον τρόπο θα αναγκάσουμε το σώμα μας να βρει την ενέργεια που του λείπει από αυτήν που έχει αποθηκευμένη στον λιπώδη ιστό του – και όχι μόνο. Όσο πιο λίγη ενέργεια προσλάβουμε λοιπόν και όσο πιο πολλή καταναλώσουμε τόσο πιο γρήγορα θα χάσουμε βάρος. Η μεγαλύτερη παγίδα είναι σε αυτό το «και όχι μόνο». Δυστυχώς το λίπος, κατά μία έννοια, είναι βραδύκαυστο, που σημαίνει ότι σε πολύ μεγάλο ενεργειακό έλλειμμα (π.χ. όταν τρέχουμε γρήγορα) η καύση του δεν προλαβαίνει να καλύψει τις ανάγκες μας. Σε αυτή την περίπτωση ο οργανισμός μας θα καλύψει τις ανάγκες του καταναλώνοντας άλλους ιστούς και κυρίως μυϊκό ιστό – κάτι που φυσικά δεν θέλουμε. Οι δίαιτες «εξπρές» λοιπόν δεν είναι μια καλή επιλογή. Η καλύτερη επιλογή αν θέλουμε να χάσουμε βάρος είναι αργά και σταθερά.
Υπάρχουν «ειδικές» δίαιτες; Ναι, υπάρχουν «ειδικές» δίαιτες. Το ζήτημα είναι ότι είναι πολύ ειδικές – εξατομικευμένες, αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ακριβείς. Τόσο ειδικές που δεν μπορεί να δημοσιεύονται για να χρησιμοποιούνται από όλους. Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, κατά συνέπεια έχει και διαφορετικές ανάγκες, χρειάζεται λοιπόν ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο. «Ειδικές» δίαιτες που είναι κατάλληλες για μια ομάδα ανθρώπων είτε με την ίδια ομάδα αίματος είτε με το ίδιο ζώδιο ή «ειδικές» δίαιτες με ονοματεπώνυμο μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για συγκεκριμένους ανθρώπους. Στη διατροφή μας δεν υπάρχει κάτι που να είναι κατάλληλο για όλους, για παράδειγμα μια νεαρή γυναίκα έχει μεγάλες ανάγκες σε σίδηρο, ενώ μια μεγαλύτερη γυναίκα έχει μεγάλες ανάγκες σε ασβέστιο και βιταμίνη D. Αν μια κυρία στην εμμηνόπαυση κάνει μια στερητική δίαιτα χαμηλή σε ασβέστιο για την ηλικία της αλλά με αρκετό σίδηρο για μια νεαρή γυναίκα, τότε αυτό μπορεί να είναι καταστροφικό για την υγεία των οστών της.
Σε ποιον πρέπει να απευθυνθώ; Οταν θέλουμε να λάβουμε διατροφική συμβουλευτική για κάποια φυσιολογική κατάσταση (π.χ. εγκυμοσύνη, θηλασμός), για κάποια παθολογική κατάσταση, για απώλεια βάρους ή ακόμα και βελτίωση αθλητικών επιδόσεων ο κατάλληλος είναι ο πτυχιούχος διαιτολόγος-διατροφολόγος που έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Τίτλοι όπως «Σύμβουλος διατροφής», «Personal nutritionist», «Ειδικός θρέψης» αλλά και εξειδικεύσεις όπως «Ορθομοριακός διαιτολόγος», «Κβαντοδιαιτολόγος», «Ολιστικός διατροφολόγος» και άλλα παρόμοια είναι παραπλανητικά και παράνομα.
Οταν επισκεπτόμαστε έναν διαιτολόγο πρέπει να ζητάμε να δούμε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος- αυτοί που δεν έχουν είναι παράνομοι και πιθανόν επικίνδυνοι για την υγεία μας και την τσέπη μας.
Επίσης αξίζει να θυμόμαστε ότι κανένας διαιτολόγος, όπως και όλοι οι επαγγελματίες υγείας, δεν επιτρέπεται να διαφημίσει, να προωθήσει ή να πουλήσει προϊόντα. Αν αντιληφθούμε κάτι τέτοιο καλό είναι να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί.
Τελικά ποια δίαιτα είναι κατάλληλη για μένα; Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός άρα έχει και διαφορετικές διατροφικές ανάγκες και προτιμήσεις. Η διατροφή λοιπόν είναι κάτι που πρέπει να είναι εξατομικευμένο. Η καλύτερη δίαιτα ή διατροφή είναι αυτή που θα σχεδιαστεί από έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο μαζί με τον ενδιαφερόμενο και θα έχει λάβει υπόψη του πλήθος χαρακτηριστικών του ατόμου, όπως κατάσταση υγείας, φυσική κατάσταση, ηλικία, σωματικό μέγεθος, προτιμήσεις κ.λπ.
Η καλύτερη δίαιτα τελικά είναι αυτή που βοηθά την υγεία μας, αλλά μπορούμε και μας αρέσει να την κάνουμε, γιατί αν μπορούμε να την κάνουμε τότε είναι πιο πιθανό με τη βοήθεια του διαιτολόγου μας να οδηγήσει σε μόνιμες αλλαγές της διατροφικής μας συμπεριφοράς. Η διατροφή μας είναι ακρογωνιαίος λίθος για την υγεία μας και την πρόληψη χρόνιων νοσημάτων.
Αν δεν θα εμπιστευόμασταν έναν τυχαίο να μας χτίσει το σπίτι και έναν τυχαίο να μας γράψει φάρμακα για καρδιοπάθεια, τότε δεν πρέπει να εμπιστευτούμε κάποιον τυχαίο ή έμπορο να μας δώσει διατροφικές συμβουλές. Η σωστή διατροφή δεν έχει απαγορευμένα τρόφιμα, έχει ποικιλία και ισορροπία. Εχουμε την τύχη να έχουμε στην παράδοσή μας ένα από τα καλύτερα μοντέλα διατροφής, τη μεσογειακή διατροφή, ας μην την ξεχάσουμε.