Στέκει στο τέλος της αγοράς για 200 χρόνια και βάλε. Λειτουργεί αδιαλείπτως ως καφενείο από το 1800 –εδώ και πολλές δεκαετιές και ως ουζερί. Είναι ένας ολοζώντανος χώρος, όπου μπορείς να ευχαριστηθείς το ουζάκι σου με πεντανόστιμους μεζέδες, και ταυτόχρονα ένα πολύτιμο μνημείο αλλοτινών εποχών, φροντισμένο με ευαισθησία στη λεπτομέρεια, που παρακολουθεί σιωπηλό τους αιώνες να φεύγουν…

Αν τραβήξεις περπατώντας την κεντρική εμπορική οδό της Μυτιλήνης, την πολύβουη Ερμού, ως το τέρμα της, θα καταλήξεις στην παλιά τούρκικη γειτονιά του Λιμανιού, εκεί που αναπτύχθηκε κάποτε η μουσουλμανική κοινότητα της πόλης. Εκεί που έφτιαξε τα σπίτια της, έχτισε το τζαμί της (σώζεται χωρίς το μιναρέ) και το χαμάμ της –τα δημόσια τούρκικα λουτρά– και βέβαια εκεί που άνοιξε τους καφενέδες της. Τέτοιος ήταν και «Ερμής», που αγόρασε ο Νικόλαος Σπανουδάκης  (ορθότερα, «αντάλλαξε» με τα δικά του καφενεία στο Αλί Αγάτς της Μικράς Ασίας) ο παππούς της Κυβέλης Σπανουδάκη, της σημερινής ιδιοκτήτριάς του, από τους Τούρκους ιδιοκτήτες του, όταν ήρθε το ‘22 με την Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών στη Λέσβο.

Ο καφενενές είχε ήδη 120 χρόνια ιστορία όταν πέρασε στα χέρια του Έλληνα πρόσφυγα. Πολλά από τα διακοσμητικά στοιχεία και τα οικοδομικά υλικά τού τότε είναι ακόμη παρόντα, όπως ο τιμοκατάλογος στα ελληνικά αλλά και στα τουρκικά με αραβική γραφή, πίνακες και καθρέφτες, το ξύλινο ταβάνι  και τα χαρακτηριστικά πλακάκια του πατώματος. Χάρις την ευαισθησία της σημερινής ιδιοκτήτρια, που μεγάλωσε από παιδάκι εκεί μέσα, το μέρος απονέει στο ακέραιο την παράδοση και την ιστορικότητά του.

«Χαράματα έρχονταν οι αραμπατζήδες και οι σφαγείς. Δεν είχαμε μεγάλη ποικιλία φαγητών, τότε. Μαγείρευα κι εγώ: φασουλάδα, κουκιά, σουτζουκάκια, γλώσσα βραστή, το κοκκινιστό που ετοίμαζε, όμως, ο άντρας μου δεν το έφτανε κανείς στη νοστιμιά. Μαγειρεύαμε και γλυκάδια, που μας έφερναν οι πελάτες από τα σφαγεία. Τώρα πια δεν τα τρώει ο κόσμος αυτά… Άλλαξαν τα χρόνια», αφηγείται η σύζυγός του Νικόλαου Σπανουδάκης, Ειρήνη, από τον Τσεσμέ, σε μια συνέντευξη που είχε δώσει πριν κάποια χρόνια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Δεν ξέρω αν όντως είναι το παλιότερο της Ελλάδας, προσωπικά πάντως δεν έχω ξαναμπεί ποτέ σε καφενείο 215 ετών. Θα το θυμόμουν. Ένα ουζάκι στον «Ερμή» συνοδεία μεζεκλικιών είναι το πρώτο πράγμα που κάνω κάθε φορά που πατάω το πόδι μου στη Μυτιλήνη. Μια απολαυστική και συμπυκνωμένη «εισαγωγή» στην πολιτισμική παράδοση του νησιού που τα έχει όλα, ιστορία, κοινωνιολογία, γαστρονομία, έτσι για να μπαίνω στο κλίμα… Φέτος τίμησα μεταξύ άλλων τα σμυρναίικα τα σουτζουκάκια και τα κολοκυθολούλουδα τα γεμιστά με το ρύζι με πλωμαριώτικο ουζάκι Σαμαρά, μια και την τελευταία φορά που είχα έρθει το ‘χαμε ρίξει ως παρέα στα παστά ψαράκια και τα μαγειρευτά θαλασσινά, χταποδάκι και σουπιές.

Όπως και να έχει, αν βρεθείς στη Μυτιλήνη μια βόλτα στον «Ερμή» αξίζει μόνο και μόνο για ένα καφέ στη χόβολη σε μια σπάνιας αυθεντικότητας ατμόσφαιρα, που δύσκολα βρίσκεις όμοιά της.

Info
Τι; Ερμής –Παραδοσιακό Καφενείο | Μεζεδοπωλείο
Πού; Κορνάρου 2 και Ερμού γωνία, Μυτιλήνη

ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: icookgreek.com | 2015