ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ | Το παραδοσιακό γλύκισμα της Κεφαλονιάς έχει ρίζες που απλώνονται ως την Ενετοκρατία.
Η μικρή, ζαχαρωτή λιχουδιά, που συχνά έχει ένα χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα, και αποτελεί ένα από τα εμβληματικά γλυκίσματα της Κεφαλονιάς, μπορεί σήμερα να παρασκευάζεται κατά τόνους σε σύγχρονα εργαστήρια ζαχαροπλαστικής, κάποτε όμως οι παρτίδες ήταν ό,τι χώραγε το …θυμιατό του σπιτιού!
«Η μάντολα είναι ένα καθαρό δημιούργημα της Κεφαλονίτισσας» έλεγε ο kefalonitis.gr σε ένα παλιότερο άρθρο του, το 2010. « Η αλήθεια είναι ότι η ονομασία του παραδοσιακού αυτού εδέσματος προέρχεται από το ιταλικό “μάντορλα”(σ.σ. που σημαίνει αμύγδαλο), αφού την περίοδο εκείνη το νησί διοικούνταν από Βενετσιάνους (σ.σ. μέχρι το 1797)». Καθώς, η λέξη μάντολα προφέρεται πολύ πιο εύκολα από το μάντορλα, επικράτησε στην ντοπιολαλιά. «Τα περισσότερα κεφαλονίτικα νοικοκυριά είχαν συνήθως απόθεμα από αμύγδαλα που τα μάζευαν κάθε χρόνο από τις αμυγδαλιές τους. Όμως κάτι που ήταν σπάνιο κατά τη διάρκεια της Βενετσιάνικης διοίκησης ήταν η ζάχαρη. Η ζάχαρη εισάγονταν από μακρινά μέρη και ήταν ένα πανάκριβο είδος, λόγω των μεγάλων εξόδων διακίνησης με τα πλοία. Αφού η ζάχαρη ήταν ένα σπάνια είδος ήταν και τα γλυκίσματα σπάνια. Όμως η Κεφαλονίτισσα ήθελε οπωσδήποτε να έχει κάτι στο σπίτι της να κερνάει τους επισκέπτες της.
Κάπου εδώ δούλεψε το κεφαλονίτικο δαιμόνιο και αυτό που σκέφτηκε κάποια πρώτη νοικοκυρά είναι να χρησιμοποιήσει το λιβανιστήρι. Το θυμιατό, όπως αλλιώς είναι γνωστό -ένα ιερό σκεύος που όλα τα σπίτια έχουν για να καίνε το λιβάνι προς τιμήν του Θεού. Έτσι λοιπόν όποτε ερχόταν κάποιος επισκέπτης, φρόντιζαν το λιβανιστήρι να είναι αναμμένο. Έριχναν μέσα στο λιβανιστήρι κάποια από τα περισσευούμενα αμύγδαλα μαζί με ελάχιστη ζάχαρη και ιδού …η πρώτη κεφαλονίτικη μάντολα! Η πρώτη μάντολα λοιπόν είναι στην ουσία αμύγδαλο καβουρδισμένο με λίγη ζάχαρη.
Η εξέλιξη στην παραγωγή και στις μεταφορές έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πτώση της τιμής της ζάχαρης. Τότε ανοίχτηκαν στην Κεφαλονιά και τα πρώτα ζαχαροπλαστεία, που συστηματικοποίησαν την παρασκευή μάντολας και έβγαζαν επαρκείς ποσότητες. Τα αμύγδαλα καβουρντίζονταν μαζικά και η ζάχαρη έπεφτε απλόχερα. Για λόγους ομορφιάς άρχισε να μπαίνει και χρώμα».
Το πόσο άλλαξαν τα πράγματα από την πρώτη μάντολα μέχρι το σημερινό παραδοσιακό προϊόν που όλοι γνωρίζουμε φαίνεται και στα λόγια του ιδιοκτήτη της «Bοσκοπούλας». Το ιστορικό εργαστήριο ζαχαροπλαστικής (από το 1910) του κ. Kαππάτου, βρίσκεται στην Πεσσάδα, νότια του Aργοστολίου. Λέει ο ίδιος σε ένα ρεπορτάζ του Έθνους για την τοπική γαστρονομία: «Eμείς φτιάξαμε τις μάντολες με μέλι, λεμόνι και βούτυρο. Oι σύγχρονοι Iταλοί είναι οι καλύτεροι σ’ αυτό το είδος γλυκού, γι’ αυτό και έμεινα έναν χρόνο περίπου στο Verjano για να τελειοποιήσω την τεχνική μου». Στο Αργοστόλι των ημερών μας ο επισκέπτης θα βρει πολλά ζαχαροπλαστεία που παρασκευάζουν μάντολες, μεταξύ των οποίων το επίσης ιστορικό του Μαυροειδή (από το 1918). Αλλά και ο …σέρφερ του διαδικτύου μπορεί να προμηθευτεί μάντολες και κεφαλονίτικα προϊόντα από το kefalinongefseis.gr.
PHOTOS: ethnos.gr| kefalonitikanea.gr| mavroidis.gr | ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 16.04.16
