Να μεγαλώνεις με Μυτιληνιά γιαγιά είχε χιλιάδες καλά σε σχέση με το καθημερινό σου φαγητό. Αλλά και μερικά προβλήματα. Ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα αρχικά…
Να μεγαλώνεις με Μυτιληνιά γιαγιά είχε χιλιάδες καλά σε σχέση με το καθημερινό σου φαγητό. Αλλά και μερικά προβλήματα. Ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα αρχικά…
Για παράδειγμα, ξέρετε τι είναι να σε ρωτάνε οι συμμαθητές σου «τι φαΐ έχετε σήμερα;» κι εσύ να απαντάς «πινέτο»; Άβολη στιγμή. Χίλιες φορές να είχες μπάμιες. Αρχικά, οι συμμαθητές μεταμορφώνονταν σε τεράστια λατινικά ερωτηματικά (λόγω του ότι το σχολείο ήταν γερμανικό) που σε κοίταζαν με έκπληκτα μάτια, ξύνοντας μανιωδώς το κεφάλι τους. Μετά ήξερες ότι θα ακολουθήσει μπουγέλο ερωτημάτων. «Τι είναι το πινέτο;», «πίνεται;», «από πινέζες το φτιάχνετε;», «είναι σίγουρα φαΐ και όχι εργαλείο;» και άλλες τέτοιες σάχλες, που στο Δημοτικό ψιλοκοστίζουν. Τσαντιζόσουν. Αλλά σε παρηγορούσε η σκέψη ότι το πινέτο δεν το ξέρουν, γιατί είναι «γερμανάκια». Όταν άλλαζε σύνθεση η τάξη, αλλά οι συμμαθητές συνέχιζαν να μεταμορφώνονται σε τεράστια ερωτηματικά –ελληνικά αυτή τη φορά- πάλι τσαντιζόσουν. Αλλά σε παρηγορούσε η σκέψη ότι το πινέτο δεν το ξέρουν, γιατί ήταν «ελληνάκια» μεν, πλην όμως όχι από τη Μυτιλήνη….
Με αυτή την καθησυχαστική ερμηνεία, έβγαλα μερικά χρονάκια, αν και ασυνείδητα σταμάτησα να αναφέρομαι στο φαγητό αυτό δημοσίως –κι ας το απολαμβάναμε συστηματικά στο σπίτι, όποτε η γιαγιά είχε καλεσμένους. Μεγαλώνοντας όμως κι άλλο –κάπου εκεί στην εφηβεία- ήρθε κι η χαριστική βολή. Σε κάτι διακοπές γνώρισα έναν πιτσιρικά από το Πλωμάρι. Ωραιότατος. «Σήμερα έχουμε πινέτο» του είπα με απόλυτη φυσικότητα «δεν έρχεσαι να φας μαζί μας;». «Τέλεια», απάντησε εκείνος. «Μου αρέσουν πολύ τα ιταλικά φαγητά». Κάπου εκεί κόπηκα εντελώς. Τι στα κομμάτια γίνεται μ’ αυτό το φαΐ; Μόνο εμείς το τρώμε; «Υπάρχει ένα σόι στην Ελλάδα που τρώει κάτι που λέγεται “πινέτο” και μόνο τα μέλη του ξέρουν σε τι αναφέρονται όταν χρησιμοποιούν τη λέξη αυτή»; Προς στιγμήν φαντάστηκα ορδές ανθρωπολόγων να καταφτάνουν προκειμένου να μας μελετήσουν έναν προς έναν (μέχρι τρίτο βαθμό συγγένειας) διαισθανόμενοι πεδίο δόξης λαμπρό…
Πάνε χρόνια που η γιαγιά δεν είναι μαζί μας –ούτε και με κανέναν άλλον δηλαδή. Και φαίνεται πως φεύγοντας πήρε μαζί της και το μυστήριο του «πινέτου», καθώς δε γνώρισα άνθρωπο -πλην ημών με τη στενότατη έννοια του όρου- που να άκουσε ποτέ γι’ αυτό το πιατό. Τη συνταγή τη φτιάχνουμε ακόμη στο σπίτι και την αγαπούμε ιδιαίτερα, όχι μόνο γιατί είναι νόστιμη και τραβάει και κρασάκι και τσιπουράκι –ανάλογα τα κέφια της παρέας- αλλά και γιατί ανοίγει στάνταρτ μια κουβέντα γύρω απ’ τη δυσερμήνευτη καταγωγή της που καταλήγει να φρεσκάρει την αγάπη μας και τις μνήμες μας για την ίδια τη γιαγιά. Η οποία, από τις διηγήσεις και τις σκόρπιες μνήμες των υπολοίπων, θειών, ξαδερφιών και λοιπών συγγενών, φαίνεται ότι το φαγητό το είχε δοκιμάσει –ή μήπως το είχε εμπνευστεί;- σε κάποια εκδρομή που είχε κάνει με τον παππού στο Βόλο. Ρεαλιστικά μιλώντας, το μυστηριώδες πινέτο φαίνεται να είναι μια παραλλαγή από το βολιώτικο σπετζοφάι. Όμως δεν έχει λουκάνικο, αλλά μοσχαράκι. Και εκτός από την έντονη παρουσία της πράσινης πιπεριάς, στο πιάτο κυριαρχεί και το καρότο. Πρόκειται για ένα μερακλιδικο κοκκινιστό, όπου το μοσχαρίσιο ποντίκι έχει κοπεί σε μικρά κομμάτια και το οποίο έχει ενισχυθεί εκτός από το κρεμμυδάκι και το σκορδάκι του, με γενναίες ποσότητες πράσινης πιπεριάς και καρότου. Γευστικά το αποτέλεσμα είναι θαυμάσιο, οπτικά επίσης και ταιριάζει υπέροχα με κλασικό πιλάφι ή ρύζι μπασμάτι.
Αποφάσισα να το μοιραστώ μαζί σας, γιατί είναι μια νοστιμότατη ιδέα. Και γιατί ξεφύλλιζα κάτι παλιά τεύχη του icookgreek και βρήκα ένα κείμενο της Μαρίας Παπαγιάννη για το «κελαηδί» -αντίστοιχη περίπτωση παγκοσμίως άγνωστου εδέσματος που έφτιαχναν μόνο στο σπίτι της τα καλοκαίρια (υπόσχομαι να το ανεβάσω μόλις μπορέσω), γεγονός που μου το ξαναθύμισε.. Τρίτον δε και βασικότερο γιατί βαρέθηκα τόσα χρόνια να γνωρίζουμε το τρομερό «πινέτο» μόνο 5 άνθρωποι. Αν γίνουμε 15, θα είναι ήδη μια καλή αρχή…