Η κλασική σάλτσα της ελληνικής κουζίνας, χαρακτηριστική πολλών παραδοσιακών πιάτων, πρωταγωνιστεί και σε αγαπημένες συνταγές του χειμωνιάτικου τραπεζιού.
Κλασικά πιάτα της ελληνικής κουζίνας, όπως οι λαχανοντολμάδες, το χοιρινό πρασοσέλινο και η κοτόσουπα αποκτούν τον λατρεμένο γευστικό τους χαρακτήρα χάρις την παρουσία του αυγολέμονου. Στις νεότερες σελίδες της κουζίνας μας πρωτοστατούν τα μανιτάρια φρικασέ -μια πολύ νόστιμη συνταγή που επίσης αξίζει να έχει κανείς κατά νου τις μέρες που θέλει να αποφύγει το κρέας.
Για την παρασκευή του αυγολέμονου
-
Σε ένα μπολ χτυπάτε καλά τα αυγά, ώστε να διαλυθούν εντελώς ο κρόκος και το ασπράδι, αλατοπιπερώνετε και προσθέτετε το χυμό λεμονιού. Συνεχίζετε το χτύπημα να ενσωματωθεί κι αυτός.
-
Προσθέτετε λίγο – λίγο ζουμί από την κατσαρόλα με το φαγητό στο μείγμα των αυγών, ενώ συνεχίζετε να τα χτυπάτε. Σκοπός είναι να αλλάξετε τη θερμοκρασία του μείγματος σταδιακά, ώστε να μη σας «κόψει», να μην μπορέσει δηλαδή να «ψηθεί» το αυγό απ’ την απότομη εναλλαγή και σας κάνει τις γνωστές λευκές ίνες ή γρομπαλάκια.
-
Μόλις μεταγγίσετε αρκετό ζουμί, ώστε να αλλάξετε τη θερμοκρασία του μείγματος, περιχύνετε σιγά σιγά το φαγητό σας με το αυγολέμονο, ανακατεύοντας διαρκώς, και κατεβάζετε άμεσα από τη φωτιά.
Tip. Για πιο παχύρρευστη σάλτσα, σε φαγητά όπως οι ντολμάδες ή τα μαγειρευτά, αρκετοί προσθέτουν στο αυγολέμονο μισή με μια κουταλιά κοφτή της σούπας κορν φλάουρ, αφού το διαλύσουν στο νερό ή το χυμό λεμονιού.
Μερίδες: 6
Υλικά Συνταγής
- κοτόπουλο: 1 μέτριο
- ελαιόλαδο: λίγο (προαιρετικά)
- ρύζι γλασέ ή Καρολίνα: 1 με ½ φλιτζάνι (σε όσους και όσες δεν αρέσει η κολλώδης υφή στο ρυζί μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιήσουν το κλασικό για το πιλάφι –η σούπα θα βγει εξίσου νόστιμη, αλλά πιο αραιή στην υφή)
- αλάτι
- πιπέρι
- λεμόνι: 1 (ο χυμός του)
Για το αυγολέμονο
- αυγά: 1-2
- λεμόνι: 1 (ο χυμός του)
- πιπέρι
Εκτέλεση
- Αν έχετε αγοράσει το κοτόπουλο από τον χασάπη, μπορείτε κάλλιστα να του πείτε να σας το καθαρίσει και να σας το κόψει στα 4 εφόσον σας διευκολύνει. Αλλιώς το βάζετε ολόκληρο στην κατσαρόλα.
- Προσθέτετε νερό μέχρι σχεδόν να το σκεπάζει και το βάζετε να βράσει. Αρχικά θα σχηματίζεται αφρός στην επιφάνεια, τον οποίο αφαιρείτε υπομονετικά με ένα κουτάλι. Όταν σταματήσει να βγαίνει καινούριος αφρός, αλατοπιπερώνετε, ρίχνετε το ελαιόλαδο (προαιρετικά) και αφήνετε το κοτόπουλο να βράσει για 40’-50’. Ελέγχεται πάντα το επίπεδο του νερού να βρίσκεται τουλάχιστον στα 2/3 του πουλερικού.
- Βγάζετε το κοτόπουλο από την κατσαρόλα και το αφήνετε στη γαβάθα σερβιρίσματος.
- Περνάτε το ζωμό από σουρωτήρι και τον ξαναβάζετε φιλτραρισμένο πια στη φωτιά. Ανάλογα με το πόσο πηχτή θέλετε τη σούπα σας, προσθέστε ½ με 1 φλιτζάνι ρύζι στα 8-9 φλιτζάνια ζωμού. Βράζετε μέχρι να γίνει το ρύζι –πάλι ανάλογα με το τι γράφει η συσκευασία του είδους του ρυζιού που χρησιμοποιήσατε. Δοκιμάστε κιόλας –να είστε σίγουροι. Κατεβάστε τη σούπα απ’ τη φωτιά και αφήστε τη να κρυώνει.
Ετοιμάζετε το αυγολέμονο
- Ετοιμάστε το αυγολέμονο χτυπώντας καλά ένα-δύο αυγά σε θερμοκρασία δωματίου με το χυμό του λεμονιού μέχρι να ομογενοποιηθούν εντελώς.
- Ρίχνετε το αυγολέμονο στη σούπα ως εξής: Παίρνετε μια κουταλιά από τη ζεστή σούπα και τη ρίχνετε στο μπολ με το αυγολέμονο ανακατεύοντας αμέσως καλά ώστε να διαχυθεί στο μείγμα. Συνεχίζετε έτσι κουταλιά κουταλιά: στόχος σας είναι να «ζεστάνετε» σταδιακά το αυγολέμονο, μειώνοντας όσο το δυνατόν τη διαφορά θερμοκρασίας που έχει από τη σούπα, έτσι ώστε όταν το ρίξετε μέσα να μην «κόψει». Στη συνέχεια ρίχνετε το αυγολέμονο στην κατσαρόλα με τη σούπα, ανακατεύοντάς τη συνεχώς. Αυτό σημαίνει ότι ελέγχετε την ποσότητα αυγολέμονου που πέφτει, ώστε να προλαβαίνετε να την ανακατεύετε και να βλέπετε ότι αναμειγνύεται πλήρως με τη σούπα.
- Σερβίρετε τη σούπα ξεχωριστά από το βραστό κοτόπουλου ή παίρνετε κομματάκι από την ψίχα του και τα προσθέτετε από πριν στη σούπα σας.
Σημειώσεις
Το ολόκληρο κοτόπουλο βγάζει από μόνο του τόσο πολύ «λάδι», που πραγματικά μπορείτε να αποφύγετε την επιπρόσθετη χρήση ελαιολάδου. Αν όμως έχετε πάρει κομμάτια, π.χ. μόνο στήθος, τότε θα χρειαστείτε επιπρόσθετο ελαιόλαδο ή βούτυρο.
Ελέγξτε την πυκνότητα του ζωμού (που σημαίνει «ελέγξτε αν σας φαίνεται νεροζούμι») και, ειδικά στην περίπτωση που είχατε προσθέσει νερό λίγο πριν αποσύρετε το κοτόπουλο από τη φωτιά, αφήστε το ζωμό λίγο ακόμη στη φωτιά να χάσει μέρος απ’ τα υγρά του και να πυκνώσει, πριν τον φιλτράρετε για το ρύζι.
Συχνά κατά το βρασμό βάζουμε και λαχανικά (καρότα, κρεμμύδι, πατάτες) που τα σερβίρουμε μαζί με τη βραστή κότα. Είναι νοστιμότατα, αλλά όχι απαραίτητα για μια απλή και απολαυστική κοτόσουπα αυγολέμονο.
Δοκιμάσατε τη συνταγή;Βαθμολογήστε την!
Μερίδες: 8
Υλικά Συνταγής
- 1 λάχανο αφράτο και ελαφρύ
- ⅓ του φλιτζανιού ελαιόλαδο, για την κατσαρόλα
- 1 κρεμμύδι ξερό κομμένο σε φέτες, για τον πάτο της κατσαρόλας
Για τη γέμιση
- 500 γρ. κιμάς ανάμικτος (αρνί και χοιρινό ή μοσχάρι και χοιρινό)
- 2 κρεμμύδια ξερά τριμμένα
- 2 - 3 φρέσκα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα
- 2 καρότα τριμμένα
- ½ ματσάκι άνηθος ψιλοκομμένος
- ½ ματσάκι μαϊντανός, ψιλοκομμένος
- 1 φλιτζάνι ρύζι
- ελαιόλαδο 1/2 φλιτζάνι
- αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι, λίγο κύμινο (αν σας αρέσει)
Για το αυγολέμονο
- 2 κρόκοι αυγών
- 2 λεμόνια
Εκτέλεση
- Αφαιρείτε το κοτσάνι από το λάχανο, αφού πρώτα το χαράξετε κυκλικά με μαχαίρι. Στη συνέχεια, το βυθίζετε με την τρύπα προς τα κάτω σε μια κατσαρόλα με νερό που βράζει. Το βράζετε για 15’ να μαλακώσει ελαφρά.
- Ανακατεύετε σε μπολ όλα τα υλικά της γέμισης και ζυμώνετε καλά. Αποσπάτε ένα-ένα λαχανόφυλλο, αφαιρείτε τα σκληρά νεύρα, βάζετε στο κέντρο του μια κουταλιά της σούπας γέμιση και τυλίγετε σε ντολμά.
- Στρώνετε στη βάση μιας μεγάλης κατσαρόλας λαχανόφυλλα και φέτες κρεμμυδιού. Τοποθετείτε από πάνω τους ντολμάδες στη σειρά τον έναν κοντά στον άλλον και τους καλύπτετε με πιάτο για να μην ξετυλιχτούν.
- Περιχύνετε με ζωμό ή με νερό, ίσα που να σκεπάζει τους ντολμάδες, προσθέτετε ⅓ του φλιτζανιού ελαιόλαδο και αλατοπιπερώνετε. Πασπαλίζετε με άνηθο και μαϊντανό. Σκεπάζετε την κατσαρόλα και σιγοβράζετε για 50’-55’.
Για το αυγολέμονο
- Χτυπάτε τους 2 κρόκους με το χυμό 2 λεμονιών και αραιώνετε το μείγμα παίρνοντας λίγο ζωμό από την κατσαρόλα με τους ντολμάδες. Περιχύνετε το φαγητό και κουνάτε την κατσαρόλα για να πάει παντού.
Σημειώσεις
Για πιο παχύρρευστη σάλτσα, προσθέτετε στο αυγολέμονο μια κουταλιά της σούπας κορν φλάουρ ή αλεύρι.
Δοκιμάσατε τη συνταγή;Βαθμολογήστε την!
Μερίδες: 6
Υλικά Συνταγής
- 500 γρ κιμάς μοσχαρίσιος
- 1 κρεμμύδι τριμμένο
- 1/4 κούπας ρύζι Καρολίνα
- 3 κουταλιές της σούπας ψιλοκομμένος άνηθος
- 2 κουταλιές της σούπας ψιλοκομμένος δυόσμος
- αλάτι
- πιπέρι φρεσκοτριμμένο
- 5 φλιτζάνια ζωμό κρέατος έτοιμο ή σπιτικό
- ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
- 2 αυγά
- o χυμός 1 λεμονιού
Εκτέλεση
- Σε μεγάλο μπολ ανακατεύετε τον κιμά, το κρεμμύδι, το ρύζι, τον άνηθο, το δυόσμο, 3 κουταλιές ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι. Ζυμώνετε το μείγμα μερικά λεπτά, πλάθετε μικρά στρογγυλά γιουβαρλάκια και τα τοποθετείτε το ένα δίπλα στο άλλο.
- Σε μεγάλη κατσαρόλα βράζετε το ζωμό κρέατος και το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Περιχύνετε τα γιουβαρλάκια με το μείγμα, και σιγοβράζετε, ώσπου να μαλακώσουν, 50' περίπου.
- Στη συνέχεια, χτυπάτε με πιρούνι τα αυγά σε ένα μπολ, ρίχνετε το χυμό λεμονιού και συνεχίζοντας το χτύπημα, προσθέτετε μερικές κουταλιές από το ζουμί της σούπας για να ζεσταθεί το αυγολέμονο. Ρίχνετε το αυγολέμονο μέσα στα γιουβαρλάκια, κουνάτε την κατσαρόλα ζωηρά, βράζετε για 1΄ και αποσύρετε από τη φωτιά.
Σημειώσεις
Δοκιμάσατε τη συνταγή;Βαθμολογήστε την!
Μερίδες: 6
Υλικά Συνταγής
- 1 ½ κιλό χοιρινό κρέας πλάτη, κομμένο σε μερίδες
- 1 κιλό σέλινο
- 500 γρ. πράσα
- 500 γρ. κρεμμυδάκια φρέσκα
- ⅔ φλιτζανιού του τσαγιού ελαιόλαδο
- κρεμμύδι ξερό: 1 ψιλοκομμένο
- αλάτι: λίγο
- πιπέρι: φρεσκοτριμμένο
Για το αυγολέμονο
- λεμόνια: 2
- αυγά: 2
- κορν φλάουρ: 2 κουταλιές της σούπας
Εκτέλεση
- Καθαρίζετε το σέλινο, το ζεματίζετε 2΄-3΄ σε άφθονο νερό και το στραγγίζετε. Καθαρίζετε τα πράσα και τα φρέσκα κρεμμυδάκια και τα κόβετε σε ροδέλες.
- Ζεσταίνετε το μισό ελαιόλαδο σε βαθιά κατσαρόλα και σοτάρετε ελαφρά το κρέας από όλες τις πλευρές. Το βγάζετε από την κατσαρόλα με τρυπητή κουτάλα.
- Προσθέτετε στην κατσαρόλα το υπόλοιπο λάδι και κατόπιν ρίχνετε το σέλινο, τα πράσα και τα κρεμμυδάκια. Συνεχίζετε το σοτάρισμα μέχρις ότου τα χορταρικά μαραθούν. Προσθέτετε ξανά το κρέας και αλατοπίπερο και σιγοβράζετε το φαγητό 1 ώρα 15΄.
- Όταν το φαγητό βράσει παίρνετε αρκετό από το ζουμί του, το βάζετε σε ένα κατσαρολάκι, προσθέτετε το κορν φλάουρ διαλυμένο σε λίγο κρύο νερό και το ανακατεύετε μέχρι να δέσει. Χτυπάτε τα αυγά με το χυμό λεμονιού και τα προσθέτετε στη δεμένη κρέμα. Περιχύνετε το φαγητό με τη σάλτσα αυγολέμονου, κουνάτε την κατσαρόλα για να πάει παντού και σερβίρετε.
Δοκιμάσατε τη συνταγή;Βαθμολογήστε την!