Από τις δολιανίτικες ελιές-γίγας με μαύρο σκόρδο ως το τσάτνεϊ από βατικιώτικο κρεμμύδι και από το αρκαδικό, χοιρινό παστό ως τα καπνιστά ψάρια των πηγών του Ταϋγέτου, η αγροτική παραγωγή και μεταποίηση της Πελοποννήσου κρύβει γαστρονομικούς θησαυρούς.

Είναι μια γη πλούσια, με θάλασσες και κάμπους και βουνά, και με τέτοια εδαφολογική πολυμορφία που της χαρίζει εξαιρετική ποικιλία πρώτων υλών και πολύ γευστικά προϊόντα. Ο λόγος για τη μυθική Πελοπόννησο, το πιο νότιο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, και την εξίσου μυθική γαστρονομία της στους κύκλους των καλοφαγάδων. Πλάι στο εξαιρετικό μεσσηνιακό και λακωνικό ελαιόλαδο, τις μοναδικές κορινθιακές σταφίδες, τη φημισμένη βαρελίσια φέτα, το μέλι Ελάτης, τα φασόλια-βανίλιες Φενεού, ή τα μανιάτικα σύγκλινα αξίζει να αναζητήσετε μερικά ακόμη προϊόντα, άλλα παραδσιακά και άλλα της νέας εποχής, μα όλα τους ξεχωριστά καλούδια που δημιουργούν παραγωγοί της παλιότερης ή νεότερης γενιάς.

1. Δολιανίτικες ελιές-γίγας με μαύρο σκόρδο

Μέσα στους ελαιώνες των Δολιανών ξεπροβάλλει και η αρχαία ελληνική ποικιλία ελιάς  γίγας Δολιανών (γνωστή και ως δαμασκηνοελιά η γαϊδουροελιά). Αυτή η ξεχωριστή ποικιλία ευδοκιμεί στην περιοχή της Κυνουρίας λόγω των ήπιων θερμοκρασιών που επικρατούν αλλά και του άφθονου νερού. Ο Κώστας Μπουτσιανης και η Γεωργία Ζέρβα, ιδρυτές της επιχείρησης, έχουν 2.000 ελαιόδεντρα από πάππου προς πάππου, στα ιδιόκτητα κτήματα τους. Εντυπωσιακά μεγάλες, με κρουστή σάρκα που τις προικίζει με μια φρεσκάδα συναρπαστική, οι ελιές – γίγας «Το Δολιανίτκο» κλέβουν την παράσταση όχι μόνο λόγω του πληθωρικού τους μεγέθους, αλλά και της ακαταμάχητης γεύσης και αρωμάτων τους. Ο χορταστικός καρπός σε κερδίζει ήδη στην κλασική του βερσιόν, αλλά γίνεται μεζές περιωπής στην εκδοχή του με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και σκόνη μαύρου σκόρδου. Τις ελιές-γίγας «Το Δολιανίτκο» θα τις βρείτε ακόμη στο εμπόριο με πάπρικα και με τσίλι. Κυκλοφορούν σε μεγάλα σούπερ μάρκετ της Αθήνας.

Info: Δολιανά Κυνουρίας, Τηλ: +30 697 4375233 E-mail: [email protected] www.todolianitiko.gr

2. Βιολογικό πετιμέζι ροδιού

Στην περιοχή της Αρχαίας Σικυώνας, στα 28 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Κορίνθου, απλώνονται τα βιολογικά αγροκτήματα του Παναγιώτη Γιαννάκαινα, τρίτης γενιάς καλλιεργητή, και των συνεργατών του. Με μια οικογενειακή παράδοση χρόνων να τους συνοδεύει, το 1998 έστρεψαν τις καλλιέργειές τους στη βιολογική γεωργία και έκτοτε δραστηριοποιούνται σε αυτή. Μεταξύ άλλων παράγουν εξαιρετικό το πετιμέζι ροδιών, ένα σούπερ συμπυκνωμένο χυμό από τους βιολογικούς καρπούς του κτήματος χωρίς προσθήκες, χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, κατάλληλο και για διαβητικούς, που γίνεται από αναψυκτικό (αραιωμένος με νερό) μέχρι dressing για σαλάτα, συστατικό μαρινάδας ή υλικό ζαχαροπλαστικής. Αξίζει επίσης να δοκιμάσει κανείς όποτε τη βρει τη μαρμελάδα από βιολογικά βερίκοκα με καστανή ζάχαρη και αρμπαρόριζα αλλά και τη βαλσαμική κρέμα βερίκοκο.

Info: Μέσω της σελίδας του συνεταιρισμού στο Facebook Drupes-Δρύπες ενημερώνεται κανείς τόσο για τα διαθέσιμα προϊόντα κάθε εποχής όσο και για τις ημέρες των διανομών. 

3. Χειροποίητος σπιτικός τραχανάς

Τούτο το παραδοσιακό εργαστήριο παρασκευής ζυμαρικών στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας έχει βαθιές ρίζες στην περιοχή, καθώς η προηγούμενη γενιά εξυπηρετούσε εκτός από την πόλη και τα σχεδόν 60 χωριά της γύρω περιοχής. Το 2017 η επόμενη γενιά ξανανοίγει το «Χυλοπιτάδικο Καντέλη». Με αγνά και φρέσκα υλικά, χωρίς συντηρητικά, και με τη συνταγή της γιαγιάς και του παππού ξαναφτιάχνουν χειροποίητα ζυμαρικά με την επωνυμία «Αρκαδικά μας» που σου θυμίζουν άλλες εποχές. Πραγματικά ξεχωριστός ο χειροποίητος τραχανάς τους, ο οποίο, σε ό,τι ζωμό και αν πέσει, δίνει αριστουργηματικά μέσα στην απλότητά τους ζεστά πιάτα. Ακόμη και σε σκέτο νερό να τον ρίξεις μέσα, πάλι κάτι νόστιμο θα βγει.

Info: Εργαστήριο «Αρκαδικά μας», Μεγαλόπολη, Τηλ. 27910 22308, 6988 384267 [email protected], www.arkadikamas.gr

4. Παστό Αρκαδίας

Αν γνωρίζετε μόνο το σύγκλινο Μάνης, να δοκιμάσετε και το αρκαδικό παστό που βασιλεύει στις ομελέτες και τους τσιπουρομεζέδες των χωριών της ορεινής Αρκαδίας. Αυτό που φτιάχνει η Τσικάκης-Γιαννόπουλος από δικά τους ζώα έχει απίθανα καθαρή γεύση και ξεχωρίζει για τα διαλεχτά κομμάτια κρέατος. Τα ζώα μεγαλώνουν στις σύγχρονες εγκαταστάσεις της πρότυπης χοιριτροφικής μονάδας τους, που βρίσκονται σε μία ιδιόκτητη έκταση 400 στρεμμάτων στους πρόποδες του Ταϋγέτου. Η ιστορία της εταιρείας ξεκινά στις αρχές του 1970. Σήμερα έχουν καταστήματα σε Σπάρτη, Τρίπολη, Καλαμάτα, Αθήνα.

Info: Τσικάκης-Γιαννόπουλος, Λεύκη Ανωγείων Σπάρτη, Τ. 27310 44265, tgae.gr, [email protected]

5. Γραβιέρα απ’ τον Αη Γιάννη

Μια πραγματικά εκπληκτική γραβιέρα, γλυκιά ή πικάντικη, παράγει το τυροκομείο  τυροκομείο του Καραμαντζάνη στον Άη Γιάννη Αρκαδίας. Εκεί, «σκαρφαλωμένα» στα 850 μ.,  ωριμάζουν τα πιο νόστιμα τυράκια από αιγοπρόβειο γάλα της περιοχής. «Η γλυκιά γραβιέρα θέλει γύρω στις 60 μέρες ωρίμανση, ενώ η πιο πικάντικη χρειάζεται 6-7 μήνες» λέει ο Γιώργος Καραμαντζάνης. Πρατήριο θα βρείτε στο Άστρος, αλλά και στο Παγκράτι. Με πολλή αγάπη και πείσμα για την εύρεση καλής πρώτης ύλης (για να βρεθεί το φρέσκο γάλα φτάνουν μέχρι τους Μολάους της Λακωνίας) και με δοκιμασμένες παραδοσιακές συνταγές στο τυροκομείο του Καραμαντζάνη φτιάχνουν ακόμη πολύ καλή φέτα, ανθότυρο, γιαούρτι και μανουρομυζήθρα.

Info: Άγιος Ιωάννης – Κυνουρία, Αρκαδία, Τ. 2755024141, 6970131484, E-mail: [email protected], www.tyrokomeiokaramantzanis.gr

6. Πάστες ξηρών καρπών

Spreads που πραγματικά δεν μπορείς να τους αντισταθείς…. Από το Ζευγολατιό Κορινθίας με πολλή αγάπη για την ποιότητα και τη γεύση. Σε κάνουν να ξεχάσεις ό,τι ξέρεις από τη «συνθετική» αίσθηση που σου αφήνουν κάποια αλείμματα της βιομηχανίας. Στη Lenas Gourmet ειδικεύονται στη δημιουργία μοναδικών και αξέχαστων γλυκών αλειμμάτων και πάστας με βάση τους ξηρούς καρπούς και το αποτέλεσμα είναι φανταστικό. Οι άνθρωποι του Lenas Gourmet δουλεύουν με τρία είδη ελληνικών ξηρών καρπών: φιστίκι κελυφωτό, αμύγδαλο και το φουντούκι. Δοκιμάσαμε το Pistachio Spread – Άλειμμα λευκής κρέμας με φιστίκι χωρίς προσθήκη ζάχαρης με δυνατό άρωμα, έντονο χρώμα και πλούσια γεύση φιστικιού και το Dark Choco Pistachio κρέμα κακάο με φιστίκι που κάνει και για vegan διατροφή, ενώ δεν περιέχει φοινικέλαιο-λακτόζη-γλουτένη.

Info:  lenasgourmet.gr, +30 27410 54468

7. Ξηροκαμπιώτικο τσιπουράκι

Λιγοστεύουν τα καζάνια, αλλά αυξάνονται τα ντόπια εμφιαλωμένα τσίπουρα που βρίσκει κανείς σταματώντας εδώ κι εκεί στα καφενεία του Ταΰγετου. Στην πλατεία των μικρών Γοράνων με την τεράστια, ανεμπόδιστη θέα, δοκιμάσαμε το «1 ακόμη». Από το 2018 αποστάζουν το τσιπουράκι αυτό στα χαλκοκάζανά τους ντόπιοι μικροπαραγωγοί με σταφύλια μαζεμένα από την ευρύτερη, ορεινή περιοχή (γορανίτικα, ξηροκαμπιώτικα). Το τσίπουρο στα μέρη αυτά έχει άλλωστε έχει μακρά παράδοση ως ποτό της χαράς, της διασκέδασης, αλλά και του καλωσορίσματος και συνήθως οι Γορανιώτες και οι Ξηροκαμπιώτες το προσφέρουν μαζί με συκαλάκι και καρύδι.

Info: Τσίπουρο «1 Ακόμα», Ανθοχώρι, Κυδωνίτσα, Ξηροκάμπι, +302731035110, [email protected], Facebook: Τσίπουρο 1ΑκόΜα

8. Καπνιστή πέστροφα από τις πηγές του Ταϋγέτου

Αν σας αρέσουν τα καπνιστά ποταμίσια ψάρια, δοκιμάστε την πέστροφα της g-fish από τις γάργαρες πηγές του Ταϋγέτου. Πικάντικο, αλλά όχι καυτερό, τούτο το τρυφερό φιλέτο πέστροφας είναι καπνισμένο και ψημένο σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλο οξιάς και έχει μαριναριστεί σε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, μπαχαρικά και μυρωδικά. Η G-fish μετρά 50 χρόνια παρουσίας στο χώρο της ιχθυοκαλλιέργειας σε ένα μοναδικό φυσικό σημείο. Εκτός από πέστροφες, εκτρέφουν και καπνίζουν σολομό και οξύρρυγχο, ενώ φτιάχνουν και χαβιάρι.

9. Τσάτνεϊ από βατικιώτικα κρεμμύδια

Στις νότιες απολήξεις του Πάρνωνα βρίσκονται τα Βάτικα Λακωνίας. Από εκεί πήραν το όνομά τους τα φημισμένα βατικιώτικα κρεμμύδια. Από αυτά αλλά και από άλλα είδη κρεμμυδιών της περιοχής ανάλογα με τις εποχές και τις σοδειές φτιάχνει τα εξαιρετικά της τσάτνεϊ η Ελένη Μποζαντζή. Μαζί με ημίγλυκο κόκκινο κρασί από τοπικές ποικιλίες και ξίδι από κόκκινο κρασί το τσάτνεϊ κρεμμύδι Mamellada ισορροπεί υπέροχα μεταξύ γλυκόξινου και αλμυρού συντροφεύοντας ιδανικά τυριά και αλλαντικά και απογειώνοντας γευστικά ψητά λαχανικά, σάντουιτς και μπέργκερ.

Info: Εργαστήριο Αρτυμάτων Mamellada, Βασιλέως Κωνσταντίνου 35, Καλαμάτα, Τ +30 6932478292, +30 2721401342, [email protected]

10. Παλιωμένο βαλσαμικό ξίδι από Αγιωργίτικο

Ώριμα βιολογικά σταφύλια της διάσημη ερυθρής ποικιλίας Αγιωργίτικο από αμπελώνες της ΠΟΠ ζώνης της Νεμέας μετατρέπονται σε τούτο το εκπληκτικό γλυκόξιδο από τη «Σοφία της Φύσης» που παλαιώνει σε γαλλικά δρύινα βαρέλια για 3 χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι ένα βαλσάμικο ξίδι με σύνθετα αρώματα βανίλιας και μπαχαρικών, ιδανικό για μαρινάρισμα κρεάτων και λιπαρών ψαριών, για πράσινες σαλάτες με ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα όπως και σαν συστατικό σε κόκκινες σάλτσες κρεατικών. Έχει σκούρο καφέ χρώμα, πλούσιο σώμα με αρώματα βανίλιας και μπαχαρικών. Η γεύση του ισορροπεί ανάμεσα στο όξινο και το γλυκό με νότες ώριμων κόκκινων φρούτων στο τέλος.

Info: Σοφία της Φύσης, Κούτσι, 20500 Νεμέα, +30 274 6023436, [email protected]

H οικογένεια Καλογερόπουλου φτιάχνει παραδοσιακά προϊόντα όλο γεύση με δικό της πρόβειο γάλα