Σύμφωνα με την κοινή λογική η μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής παράλληλα με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας αποτελούν τις δύο κινήσεις “ματ” για τη μείωση των περιττών κιλών. Τι γίνεται όμως όταν, ενώ φαίνεται πως κάνετε τα πάντα σωστά, όχι μόνο δεν καταφέρνετε να χάσετε αλλά κάποιες φορές κερδίζετε βάρος;
Σύμφωνα με την κοινή λογική η μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής παράλληλα με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας αποτελούν τις δύο κινήσεις ματ για τη μείωση των περιττών κιλών. Τι γίνεται όμως όταν, ενώ φαίνεται πως κάνετε τα πάντα σωστά, όχι μόνο δεν καταφέρνετε να χάσετε αλλά κάποιες φορές κερδίζετε βάρος;
Της Αικατερίνης Καραφωτιά – Διαιτολόγος Διατροφολόγος BSc, SRD
Ίσως υπάρχει κάποιο υποκείμενο παθολογικό αίτιο με συμπτώματα τόσο κοινά και ήπια που μπορεί να παραβλέπει ακόμη και ο γιατρός σας, αλλά που παρόλα αυτά “σαμποτάρει” τις προσπάθειές σας. Στη συνέχεια περιγράφονται κάποια πιθανά αίτια όπως επίσης και οι τρόποι με τους οποίους μπορείτε να τα αντιμετωπίσετε.
Ένας νωθρός θυρεοειδής! Ο θυρεοειδής είναι ο αδένας που ρυθμίζει πολλές λειτουργίες του οργανισμού. Η υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, μια κατάσταση γνωστή και ως υποθυρεοειδισμός, διαταράσσει τον μεταβολισμό αλλά και πολλές άλλες πτυχές της υγείας μας. Ο υποθυρεοειδισμός είναι μία κατάσταση που εμφανίζεται στο 10% του ενήλικου πληθυσμού και φαίνεται να είναι πιο συχνός στις γυναίκες. Εκτός από την αύξηση του σωματικού βάρους, άλλα συμπτώματά του είναι η εύκολη κόπωση, η τριχόπτωση, η ξηροδερμία, ο πόνος στις αρθρώσεις, η μυϊκή αδυναμία, η αυξημένη ροή κατά την έμμηνο ρύση, η αυξημένη ευαισθησία στο κρύο, ακόμη και η κατάθλιψη. Χρειάζεται να ελέγξετε τα επίπεδα της TSH (θυρεοτροπίνη). Γενικά, όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο TSH, τόσο πιο “αργός” είναι ο θυρεοειδής σας. Παρόλο που φυσιολογικές κρίνονται οι τιμές που εμπίπτουν στο διάστημα 0,45-4,5, επίπεδα πάνω από το 2, αποτελούν ένδειξη ενός προβλήματος στα αρχικά του στάδια. Από εκεί και έπειτα ένας ενδοκρινολόγος θα σας συστήσει την κατάλληλη ορμονική θεραπεία υποκατάστασης για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Περίπου 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, ένα σύνδρομο κατά το οποίο οι ωοθήκες παράγουν αυξημένες ποσότητες ορμονών του ανδρικού φύλου. Εκτός από τα προβλήματα στον καταμήνιο κύκλο και την υπογονιμότητα, το συγκεκριμένο σύνδρομο σχετίζεται και με την αντίσταση στην ινσουλίνη, μια παθολογική κατάσταση όπου το σώμα δεν διαχειρίζεται επαρκώς τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και συχνά συνδέεται με την υπερβολική αποθήκευση λίπους ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς. Μαζί με την ανεξήγητη αύξηση του βάρους, το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να προκαλέσει αυξημένη τριχοφυία στο πρόσωπο και το σώμα, ακμή και προβλήματα γονιμότητας. Ο καθιερωμένος έλεγχος περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των επιπέδων της τεστοστερόνης, της προγεστερόνης και των οιστρογόνων, έναν υπέρηχο ωοθηκών και τη μέτρηση των τιμών της γλυκόζης και της ινσουλίνης. Εάν ήδη ακολουθείτε ένα ισορροπημένο τρόπο διατροφής και ασκείστε τακτικά μπορεί να χρειαστεί να αυξήσετε ακόμη περισσότερο τη σωματική σας δραστηριότητα. Εάν έχετε ινσουλινοαντίσταση θα πρέπει να περιορίσετε την κατανάλωση πρόσθετων σακχάρων και επεξεργασμένων δημητριακών. Εάν οι συγκεκριμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αποδώσουν, τότε είναι απαραίτητη η λήψη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.
Τροφικές δυσανεξίες. Παρ’ όλο που τα περισσότερα άτομα γνωρίζουν εάν είναι αλλεργικά σε κάποιο τρόφιμο, δεν είναι λίγα τα όσα αγνοούν κατά πόσο πάσχουν από κάποια τροφική δυσανεξία. Αν και η τροφική αλλεργία αναπτύσσεται όταν το σώμα μας λανθασμένα χαρακτηρίζει ένα τρόφιμο ή συστατικό του ως επιβλαβές και του επιτίθεται, η τροφική δυσανεξία μπορεί να οφείλεται σε πολλά αίτια, συμπεριλαμβανομένων της έλλειψης κάποιου ενζύμου (δυσανεξία στη λακτόζη) ή της ευαισθησίας σε πρόσθετα τροφίμων. Τα τρόφιμα που είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν δυσανεξία είναι τα γαλακτοκομικά (λακτόζη), τα αυγά, η σόγια, το καλαμπόκι και τα δημητριακά (γλουτένη). Τα χαρακτηριστικότερα συμπτώματα αυτής της κατάστασης, που επηρεάζει 1 στα 10 άτομα, είναι το φούσκωμα, η αύξηση της κατακράτησης υγρών, τα αέρια, η διάρροια, η δυσκοιλιότητα, το ήπιο άσθμα, το έκζεμα, οι πονοκέφαλοι, οι πόνοι στις αρθρώσεις και η κόπωση. Εάν υποψιάζεστε πως μπορεί να είστε δυσανεκτικοί σε κάποια από τις παραπάνω τροφές αποκλείστε τες από τη διατροφή σας για 2-3 εβδομάδες, εισάγοντας τες και πάλι σταδιακά, μία μία τη φορά και ελέγχοντας για τυχόν αντιδράσεις, προκειμένου να σταματήσετε την κατανάλωση αυτού που σας προκαλεί προβλήματα. Για την αντιμετώπιση των ήπιων συμπτωμάτων δοκιμάστε ειδικά τρόφιμα που περιέχουν προβιοτικά (γιαούρτι, γάλα κ.α.) που θα συμβάλλουν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής μικροχλωρίδας του εντέρου και της διαδικασίας της πέψης. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν συμβουλευτείτε έναν γαστρεντερολόγο ή κλινικό διαιτολόγο.
Φαρμακευτική αγωγή. Κάποιες κατηγορίες φαρμάκων, όπως είναι στα αντικαταθλιπτικά, τα στεροειδή και σπανιότερα τα αντισυλληπτικά, σχετίζονται με την αύξηση του σωματικού βάρους. Το συγκεκριμένο σύμπτωμα μπορεί να διαπιστωθεί είτε άμεσα είτε μετά την πάροδο κάποιων μηνών από την έναρξη λήψης του φαρμάκου. Συζητήστε με το θεράποντα ιατρό σας το πρόβλημα, διότι αυτός είναι ο αρμόδιος για να σας προτείνει κάποια εναλλακτική λύση. Θυμηθείτε, ωστόσο πως η αντιμετώπιση της κατάστασης για την οποία παίρνετε το φάρμακο αποτελεί την προτεραιότητά σας, γι’ αυτό μην σταματήσετε την αγωγή προτού συμβουλευτείτε τον ειδικό.