Κάποτε θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τι και γιατί μπορεί να κάνει ένα – κατά τα άλλα – υγιές δεκάχρονο πλάσμα, να θέλει να ζει με μισό μήλο και νερό τη μέρα…
Κάποτε θα πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τι και γιατί μπορεί να κάνει ένα – κατά τα άλλα – υγιές δεκάχρονο πλάσμα, να θέλει να ζει με μισό μήλο και νερό τη μέρα…
Καμιά φορά αναρωτιέμαι πώς, πότε και από ποιoν κυκλοφόρησε αυτή η τεράστιο μούφα, περί «ομορφιάς, γλύκας και παιδικής αθωότητας» -συγγνώμη προσωπικά πιστεύω πως κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Ή, κι αν υπάρχει, εκλείπει οριστικά γύρω στα τέσσερα, άντε το πολύ πέντε. Σήμερα, μια κοινωνία οχτάχρονων, δεκάχρονων κ.λπ. (διόρθωση: ας πούμε καλύτερο «μια κοινότητα», π.χ. μια σχολική τάξη), μπορεί να είναι ό,τι πιο άγριο, φοβικό και ανηλεές έχει να επιδείξει η φύση, με focus σε αυτό, που υπό κανονικές συνθήκες είναι το κουκούτσι της ανθρώπινης συμβίωσης: την ταχύτατη, μαζική (και οριστική) απόρριψη του διαφορετικού.
«Ο τάδε δεν είναι φίλος μου», μου ανακοίνωσε, τις προάλλες, το βλαστάρι πνιγμένο από μια αγανακτισμένη υπεροψία. «Δεν τον θέλω, είναι πολύ χαζός. Να φανταστείς, για να κάνει πρόσθεση, μετράει με τα δάχτυλα». Κι έτσι, με συνοπτικές διαδικασίες, ο «τάδε», πήγε να προστεθεί σε μια μακριά λίστα καρατομημένων πρώην φίλων, η οποία (λίστα) περιλαμβάνει επίσης τον «σπασίκλα» («κάνει ότι τα ξέρει όλα και σηκώνει πρώτος το χέρι, όταν ρωτάει η κυρία»), τον «γκάου» («ρε μαμά, παίζει μόνο με τα κορίτσια και ντύνει τα βιβλία του με ροζ χαρτιά») και τον «χοντρό» («τρώει κάθε μέρα κρουασάν και τον φωνάζουμε «μπιφτεκάκι»). «Και λοιπόν; Σου έκανε κάτι ;» «Όχι, αλλά σου είπα. Είναι «μπιφτέκι».
Και τότε, ξαφνικά, με «χτύπησε». Σε μια χώρα που πεινάει και περνάει τις μέρες της βράζοντας στο ζουμί της, στις κατσαρόλες των τηλε-ριάλιτι, το μόνο πράγμα που τα πιτσιρίκια μας καταπίνουν αμάσητο, είναι η εμμονή της εικόνας. Θέλω να πω, το βλέπεις παντού. Ο Γιώργος, ετών οκτώ (που, πια, δεν θέλει για φίλο του ένα «μπιφτέκι») ποζάρει στον καθρέφτη, ρουφάει την κοιλιά του και με ρωτάει με αγωνία «πες μου, είμαι χοντρός;». Η Βάσια, η 12χρονη κόρη της Κ., της ανακοίνωσε ξαφνικά πως εφεξής, τις Δευτέρες θα κάνει «αποτοξίνωση με φρούτα». Κι επιπλέον, αν δεν χάσει τα κιλά που θέλει -δήλωσε- θα ζητήσει από τη διατροφολόγο μαμά της κολλητής της να της δώσει μια δίαιτα. (σ.σ. παρεμπιπτόντως η Βάσια έχει ύψος 1,50 και βάρος 46 κιλά!). Σόρι, αλλά όσο και να μη θες να σκεφτείς την Αnna Wood –εκείνη, τη 15χρονη Aγγλιδούλα, που ξεκίνησε μια δίαιτα με τη μητέρα της και πέθανε από νευρική ανορεξία – δεν μπορείς. Όποιος έχει γιο ή κόρη στην εφηβεία, θα καταλάβει τι εννοώ.
Φυσικά, όλα αυτά τα περί εφηβικής anorexia είναι παλιά σαν τις αμαρτίες μας –εδώ και χρόνια, οι γιατροί φωνάζουν, οι μανάδες ανησυχούν, τα μοντέλα λιμοκτονούν και οι εταιρείες κατεβάζουν διαρκώς τα νούμερα στα ρούχα τους. Σε αυτή τη φάση, το πιο ανησυχητικό –για να μην πω εφιαλτικό- είναι πως η νόσος της ψυχογενούς ανορεξίας δεν «χτυπάει» πια μόνο εφήβους ή ενήλικες αλλά και μαθητές του δημοτικού! Το 5% των παιδιών έως 12 ετών, λένε αμερικάνικες έρευνες έχουν κάνει ή επιθυμούν να κάνουν δίαιτα και γυμναστική για να φτιάξουν το σώμα τους. Στην Ελλάδα, αντίστοιχες μελέτες έδειξαν προ καιρού πως το 84%, των μαθητών, στη Δ΄και την Ε΄τάξη του Δημοτικού έχουν ήδη κάνει ή κάνουν δίαιτα κι εντατική άσκηση, προκειμένου να χάσουν βάρος. Και ένα 5% των ανηλίκων σε ολόκληρο τον «πολιτισμένο» δυτικό κόσμο έχει χάσει τη ζωή του από κάποια διατροφική διαταραχή. Εφιαλτικό. Να, το είπα.
Επόμενη ερώτηση: ποιος φταίει γι’ αυτό; Τι και γιατί μπορεί να κάνει ένα – κατά τα άλλα – υγιές δεκάχρονο πλάσμα, να θέλει να ζει με μισό μήλο και νερό τη μέρα; Εύκολη απάντηση: φταίνε τα πρότυπα των ΜΜΕ, ο γενικευμένος ρατσισμός της εικόνας, η διαρκής και επίμονη ενασχόληση με το σωματικό βάρος, η εμμονή με το αψεγάδιαστο σώμα, μπλα μπλα. Ανάθεμα στη Βίκυ Καγιά. Με τη διαφορά, πως – ουπς ! – στις λίστες ψυχολόγων και ειδικών, δεν θα το βρείτε ακριβώς έτσι. Εκεί, θα διαβάσετε π.χ. πως ανορεξία «είναι μια πολυπαραγοντική νόσος» που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κληρονομικότητα, τα οικογενειακά προβλήματα, την ενδοοικογενειακή κακοποίηση, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, την πίεση που ασκούν οι γονείς. Θα μάθετε και για παιδιά που «τρώνε» τις σάρκες τους, προκειμένου να εκβιάσουν την προσοχή υπεραπασχολημένων, χωρισμένων, απόντων γονιών. Και για άλλα, που λιμοκτονούν, για να χωρέσουν στο λαμπερό οικογενειακό «κάδρο»: υπάκουα εσωστρεφή παιδιά, καλοί μαθητές κι άριστοι αθλητές, που «τείνουν στην τελειομανία». Άρα, η δύσκολη απάντηση; Φταίω κι εγώ, κι εσύ, και όποιος δεν καταφέρνει να μάθει σε ένα παιδί, πως εκεί έξω, στο “μεγάλο τραπέζι” , δεν υπάρχουν μόνο ψηλόλιγνοι «θεούληδες», αλλά και χαρούμενα, ταλαντούχα, ευτυχισμένα «μπιφτέκια». Και μπορείς να ’σαι φίλος τους. Ή να ’σαι ένα απ’ αυτά.
Η Βίκυ Καγιά, δεν θα είχε καμία αντίρρηση.