Από τον Λέντζο στα espresso bars (μέρος Α’)… Τα trends έρχονται και παρέρχονται, αλλά η αλήθεια μένει. Και «η αλήθεια είναι ότι τον καφέ μου τον πίνω πολύ δυνατό. Τόσο δυνατό, που ξυπνάει τους γείτονες». Του Αγνώστου Αθηναίου.
’80s: «Βασικά», καμάκι, βάτα και φραπόγαλο
Υλικά-εκτέλεση εποχής: Ρίχνεις στο σέικερ μια δόση φουντούνια από το σακούλι του Χάρρυ Κλυνν, προσθέτεις μια δυο κουταλιές φωτορεπορτάζ της «Κατερίνας» του τύπου «Επίσκεψη στο ολοκαίνουριο παλάτι του Σταλόνε», 2 βάτες Τζόαν Κόλινς, την πλεχτή γκέτα του Λι Ρόι και το κομμένο γάντι της Μαντόνα και τα αφήνεις να ξεκουραστούν. Σε ένα μπολ προσθέτεις υπολείμματα ζιβάγκο από την προηγούμενη δεκαετία με την ανάλογη άσπρη κάλτσα, σκαρπίνι και ρόλεξ και ανακατεύεις. Ρίχνεις το μείγμα στο σέικερ με τα φουντούνια και χτυπάς όσο πιο δυνατά μπορείς μέχρι να ομοιογενοποιηθούν τα άσχετα υλικά, επαναλαμβάνοντας από μέσα σου το μάντρα της εποχής «ο επιμένων ελληνικά, ο επιμένων ελληνικά, ο επιμένων ελληνικά…», προκειμένου να πετύχει. Αδειάζεις το αφρίζον ρόφημα σε μεγάλο ποτήρι, πασπαλίζεις την τελευταία στιγμή πριν το σερβίρισμα με ξύσμα από «βρόμικο ’89» και έχεις την απόλυτη mainstream συνταγή της δεκαετίας του ’80. Απόλαυσέ την ιδανικά βάζοντας στο βίντεο «Βασικά καλησπέρα σας» ή «Τα καμάκια».
Μα τι πίναμε (και πού); Ο φραπές (κλίνεται) στις δόξες του. Οι καφετέριες μαζί του. Το «Είσαι πολύ μεγάλος, ρε μεγάλε» επίσης. Όπου φραπές (κλίνεται σου λέω), μεγαλειώδες παγωμένο καφερόφημα, παντελώς ελληνική πατέντα, που παρασκευάζεται από στιγμιαίο καφέ, ζάχαρη και νερό. Αν προστεθεί και γάλα έχουμε το λεγόμενο «φραπόγαλο». Τι τον κάνει πραγματικά παγκόσμιο φαινόμενο; Ότι είναι ο μόνος στιγμιαίος καφές που κρατάει για ώρες. Στην Ελλάδα πάντα. Καταναλώνεται στους τοπικούς ναούς της «φραπεδούμπας», χωρίς ιδιαίτερες αισθητικές αξιώσεις (πού να τις βρει άλλωστε στα ’80s), τις Καφετέριες. Έστιν ουν καφετέρια ο τόπος, όπου: α. Θα βρέξεις έκπληκτος τα οπίσθιά σου μια υπέροχη λιακάδα, καθώς το σκισμένο μαξιλάρι της θα έχει φυλάξει υπομονετικά εντός του τον κατακλυσμό του Νώε β. Θα καπνίσεις μάρλμπορο γ. Θα πληρώσεις σε δραχμές.
Καφετέρια-θρύλος υπήρξε ο «Λέντζος», στο Παγκράτι, στέκι παλιών καφενόβιων αλλά και νέας γενιάς κοπανατζήδων, κράταγε το νήμα των δεκαετιών ως πρόσφατα που έκλεισε οριστικά. Ευτυχώς ο Βασίλης Καλλίδης πρόλαβε να τον επισκεφτεί και να τον «σώσει» για τις επόμενες γενιές (βλ. βιντεάκι στο τέλος). Τρελές υποθέσεις βασάνισαν κόσμο και κοσμάκη για τη «λέντζικη» συνταγή του φραπέ, που θεωρείτο αξεπέραστη. Φήμες που τον θέλουν να προσθέτει αυγό στο μείγμα, ελέγχονται ως τερατώδης αστικός μύθος. Αν, τώρα, σε απασχολεί το ερώτημα ποιος είναι ο Μεγάλος στη ρήση «Είσαι πολύ Μεγάλος, ρε Μεγάλε», είναι ο μέσος πελάτης καφετέριας. Με έναν φραπέ στο χέρι μπορεί να φιλοσοφεί με τις ώρες θεμελιώδη ερωτήματα της ύπαρξης, όπως «πώς θα πιάσω την καλή και πώς θα ρίξω το γκομενάκι, χωρίς να χρειαστεί να σηκωθώ ποτέ από αυτό το τραπεζάκι»; Θα μείνει καθισμένος να το σκέφτεται καμιά δεκαριά χρόνια, μέχρι να το πάρει απόφαση ότι δε γίνεται. Οπότε θα αλλάξει στέκια και καφέ, περνώντας στην επόμενη δεκαετία.
ΥΓ Το πρώτο μέρος, εδώ: ’90s: Συχνάζεις στα μικρά καφέ κι εγώ στη Σοφοκλέους