Τα Ίρια, ένα μικρό, παραθαλάσσιο χωριό κοντά στο Ναύπλιο, με το λιμανάκι του και τα καϊκάκια του, όπως τόσα και τόσα άλλα στην ελληνική περιφέρεια, έχει μια εντυπωσιακή ιδιαιτερότητα: παράγει πάνω από το 80% της ελληνικής αγκινάρας!
Επειδή δεν το θεωρώ πολύ πιθανό να επισκεφθείτε τα Ίρια στα καλά καθούμενα, θα το κάνετε ως εξής: Ξεκινάτε για ρομαντικό σαββατοκύριακο στο Ναύπλιο. Κάποια στιγμή, μετά από 17 βόλτες στην Παλιά Πόλη, όταν η τόση γραφικότητα και ομορφιά θα αρχίσει να σας πνίγει, πετάτε στην παρέα την ιδέα: «Πάμε βόλτα στα Ίρια;». Οι περισσότεροι θα σκεφτούν καφέ δίπλα στη θάλασσα, αλλά μόνο εσείς θα ξέρετε για τις αγκινάρες –και πόσο ωραία συνδυάζονται με κατσικάκι κατσαρόλας!
Λίγα λόγια για την περιοχή Τα Ίρια, λοιπόν, χωρίζονται στο «Πάνω Χωριό» με τα όμορφα σπιτάκια και στην «Παραλία», που περιλαμβάνει και το μικρό λιμανάκι με αρκετές ταβερνούλες. Αξιοθέατα δεν υπάρχουν πολλά πέρα από τον Πύργο Σημάτων (Φρυκτωρία) του 7ου αι. π.Χ., ο οποίος διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση. Μια φορά και έναν καιρό χρησίμευε στην επικοινωνία με άλλους τέτοιους πύργους, ώστε να ειδοποιούν με σήματα καπνού την ημέρα και σήματα φωτιάς τη νύχτα την Ασίνη και τις Μυκήνες για τυχόν επιδρομές εχθρών.
Κάθε Μάη η Γιορτή Αγκινάρας Το βασικό… αξιοθέατο των Ιρίων όμως, θα το βρείτε γύρω από το χωριό και το λιμάνι του, και δεν είναι άλλο από τις τεράστιες εκτάσεις που παράγουν αγκινάρες! Τα άγνωστα Ίρια του νομού Αργολίδας και η γειτονική Κάντια παράγουν στην εύφορη κοιλάδα τους περίπου το 80% της ελληνικής αγκινάρας. Κι όπως συμβαίνει σε κάθε μέρος που παράγει κάποιο προϊόν και σέβεται τον εαυτό του, στις αρχές Μαΐου κάθε χρόνου γίνεται εκεί η αντίστοιχη Γιορτή της Αγκινάρας. Φέτος έχει προγραμματιστεί για το Σάββατο 16 Μαΐου. Ζωντανή μουσική με αντίλαλο και πλαστική καρεκλίτσα, χορός μέχρι τελικής πτώσεως και φυσικά αμέτρητες αγκινάρες που ξεφλουδίζονται για να πρωταγωνιστήσουν στα απαραίτητα εορταστικά πιάτα του πανηγυριού! Οι εκδηλώσεις γίνονται στην κεντρική πλατεία, αλλά και πολλές ταβέρνες της περιοχής …συντονίζονται εμπλουτίζοντας το μενού τους με παραδοσιακά πιάτα βασισμένα στην αγκινάρα, προετοιμασμένα με μεράκι και αγνά, σπιτικά υλικά.
Η αγκινάρα κυκλοφορεί και με το κουλτουριάρικο λατινικό όνομα Cynara cardunculus. Είναι πολυετές λαχανικό της οικογένειας των Αστεροειδών. Αναπτύσσεται σε σχήμα θάμνου και μπορεί να φτάσει σε ύψος περίπου 1,5 μ. Κατάγεται από τα περίχωρα της λεκάνης της Μεσογείου και επίκεντρό της θεωρείται η Αλγερία. Χρειάζεται προφύλαξη από το δυνατό κρύο και στεγνά εδάφη χωρίς πολλή υγρασία. Η πιο διαδεδομένη ποικιλία αγκινάρας στην Ελλάδα είναι η Αργίτικη, με τα πράσινα φύλλα, και ακολουθεί η Ιώδης της Αττικής, με μικρότερα μοβ φύλλα στη βάση του άνθους, το περίφημο αγκιναράκι της Τήνου, πολύ μικρής παραγωγής, όπως και η άγρια αγκινάρα Κρήτης. Έχει ιδιαίτερη γεύση, τρώγεται σαν τέλειος μεζές της ρακής ωμή με λαδολέμονο ή μαγειρεύεται τέλεια σε τηγάνι, κατσαρόλα και φούρνο. Είναι πλούσια σε βιταμίνες Α, Β1, Β2, νιασίνη και βιταμίνη C. Οι ειδικοί του κρασιού δεν συμπαθούν την αγκινάρα, γιατί είναι όπως λένε: wine killer, και εξαιτίας κάποιων ενώσεων που σχηματίζει στο στόμα, αλλάζει τα αρώματα, το σώμα, το μπουκέτο και την επίγευση του κρασιού. Δεν ξέρω αν γίνεται με αυτή τη σειρά, αλλά καταλάβατε τι θέλω να πω! Τουλάχιστον όχι κόκκινο κρασί με την αγκινάρα, αλλά ένα αρωματικό ξηρό, λευκό. Καλύτερα πάντως τσίπουρο, ρακή ή τσικουδιά.
TIPS • Μην αγγίξετε τις αγκινάρες χωρίς γάντια! Ποτίζουν χέρια και νύχια με χρώμα και δεν φεύγει εύκολα!• Επειδή οι αγκινάρες μαυρίζουν εύκολα, ετοιμάστε ένα μπολ με νερό και λεμόνι και βάλτε μέσα κάθε αγκινάρα που καθαρίζετε • H αγκινάρα είναι φαινομενικά ακριβή, αλλά είναι και ένα φυτό από το οποίο δεν πετάμε τίποτα: Οι βλαστοί της, αν καθαριστούν από τις ίνες, μπορούν να κάνουν ένα ενδιαφέρον τουρσί για γρήγορο ουζομεζέ της στιγμής. Με τα κοτσάνια της, που δεν τρώγονται, φτιάχνουμε αρωματικό ρόφημα-αφέψημα, που κάνει εξαιρετικό καλό στο συκώτι • Οι Ιταλοί την κάνουν ένα πολύ ιδιαίτερο λικέρ, το Cynar, ενώ στο Βιετνάμ κυκλοφορεί και σε φακελάκια τσαγιού!
ΠΗΓΗ: ICookGreek T. 55