Αγκαλιά με τη λιμνοθάλασσα, το ηρωικό Μεσολόγγι και το εναλλακτικό Αιτωλικό, άσπονδοι φίλοι και γείτονες, σας περιμένουν με μοναδικές τοπικές λιχουδιές…
Αγκαλιά με τη λιμνοθάλασσα, το ηρωικό Μεσολόγγι και το εναλλακτικό Αιτωλικό, άσπονδοι φίλοι και γείτονες, σας περιμένουν με μοναδικές τοπικές λιχουδιές…
Στο Μεσολόγγι λοιπόν! Θυμάμαι τα όμορφα σπίτια, τα παραδοσιακά καφενεία από άλλη εποχή, τις ξύλινες καλύβες πάνω στην επιφάνεια του νερού και τις παραδοσιακές βάρκες της λιμνοθάλασσας. Μου κάνει εντύπωση το πόσο επίπεδη είναι η πόλη, χωρίς λόφους, χωρίς καν ανηφόρες και κατηφόρες, ιδανική για ποδήλατο και ορθοπεταλιές.
Αξιοθέατα λίγα και καλά. Πρώτα πρώτα το Πάρκο των Ηρώων. Ένας χώρος καταπράσινος, περιποιημένος, δροσερός και ένδοξος, γεμάτος αγάλματα, προτομές και μνημεία πολλών Ελλήνων αγωνιστών που πολέμησαν στο πλευρό των Μεσολογγιτών. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο Τύμβος των Ηρώων, όπου βρίσκονται τα οστά των ανώνυμων Ελεύθερων Πολιορκημένων με το μαρμάρινο λιοντάρι από πάνω τους να τα προστατεύει από τους εχθρούς, το χρόνο και τη λησμονιά.
Μετά στην πλατεία Μάρκου Μπότσαρη, στο κέντρο της Πόλης, το παλιό δημαρχείο φιλοξενεί το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης, και λίγο πιο κάτω δύο ιστορικά σπίτια που έχουν μετατραπεί σε μουσεία: το σπίτι του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά και το αρχοντικό των Τρικούπηδων, όπου έζησαν οι δύο πρωθυπουργοί της Ελλάδας Σπυρίδων και Χαρίλαος Τρικούπης.
Πίσω απ’ τ’ αλατόβουνα, το Αιτωλικό. Για να φτάσεις στο Αιτωλικό, προσπερνάς τα αστραφτερά αλατόβουνα των αλυκών, στις οποίες παράγεται πάνω από το 70% της ετήσιας εθνικής παραγωγής αλατιού. Από τα πρώτα κιόλας βήματα στην πόλη, καταλαβαίνεις πόσο άρρηκτα συνδεδεμένη είναι η ύπαρξή του με τη λιμνοθάλασσα. Μια μικρή γραφική πολιτεία, πάνω σ’ ένα νησάκι, στον στενό πορθμό που συνδέει τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου με τη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, ενωμένο με την ξηρά με δύο γέφυρες. Στις όχθες του σαΐτες, σταφνοκάρια και πρυάρια όπως ονομάζονται τα σκάφη των Αιτωλικιωτών, χωρίς καρίνα για να μη βρίσκουν στα αβαθή ύδατα.
Είχα την τύχη να κάνω βαρκάδα σε όλη σχεδόν τη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού βλέποντας τους ψαράδες στα διβάρια, τη μοναδική εκκλησία της Παναγιάς χτισμένη από ψαράδες να επιπλέει λες και αιωρείται πάνω από το νερό στον Προκοπάνιστο και να επιστρέψω την πιο μαγική ώρα του δειλινού, όταν ίσως το καλύτερο non-trendy ηλιοβασίλεμα της Ελλάδας, έβαφε τα νερά της λιμνοθάλασσας στα πιο απίστευτα χρώματα!
Αν πω ότι ήξερα έστω και μισό στίχο από ποίημα του Παλαμά, θα ήταν ψέμα. Μα επιστρέφοντας στην Αθήνα μετά το ταξίδι στο Μεσολόγγι έκατσα και διάβασα. Και κάθε φορά που θυμάμαι τη λιμνοθάλασσα σκέφτομαι… «Ήρθες με μια κουρσάρικη γαλέρα, ταμπούρι έψαχνες να’βρεις και χωσιά λημέριασες εδώ να μελετήσεις καινούργια κούρσα κι άλλα φονικά. Κουρσάρος, μα ερωτεύτηκες τη λίμνη, την ήρεμη και γίνεσαι ψαράς»
Γαστρονομικό οδοιπορικό
Η περιοχή μπορεί να μη διαθέτει την ποικιλία γεωργικών προϊόντων που έχουν άλλες περιοχές της Ελλάδας, αλλά έχει πελώριο λιμνοθαλάσσιο γευστικό πλούτο και φυσικά το σήμα κατατεθέν του, γνωστό και ως «ελληνικό χαβιάρι», το αυγοτάραχαο Μεσολογγίου, που αποτελεί μια από τις πιο εκλεπτυσμένες και σπάνιες γεύσεις του κόσμου. Μάλιστα πολλοί ξένοι ταξιδευτές που πέρασαν από εκεί και το δοκίμασαν, εντυπωσιάστηκαν από τη γεύση του, αλλά ο λόρδος Βύρων, ήταν αυτός που το έκανε γνωστό σε όλη την Ευρώπη όταν πρωτοεπισκέφθηκε το Μεσολόγγι τον Ιανουάριο του 1824.
• Τι είναι το αυγοτάραχο; Ουσιαστικά πρόκειται για το αποξηραμένο με φυσικό τρόπο αυγό του κεφάλου, της μπάφας όπως την αποκαλούν στο Αιτωλικό. Τα ψάρια εκτρέφονται στη λιμνοθάλασσα, εγκλωβί- ζονται στα διβάρια και αφού πιαστούν στα δίχτυα, ολόκληρες οι ωοθήκες του ψαριού που μοιάζουν με δύο επιμήκεις και κυλινδρικούς λοβούς αφαιρούνται. Στη συνέχεια το αυγοτάραχο ξεπλένεται, παστώνεται με χοντρό αλάτι, στεγνώνει, καθαρίζεται και επικαλύπτεται με φυσικό κερί μέλισσας. Είναι ένα προϊόν φυσικό, χωρίς καθόλου συντηρητικά με πλούσια γεύση και πολύ παρατεταμένη επίγευση, που αργεί να σβήσει. Συνδυάζεται υπέροχα τόσο σε διάφορες συνταγές τις οποίες εμπλουτίζει, όσο και ως συνοδευτικό για βότκα, καλό ουίσκι, σαμπάνια, λευκό κρασί ή τσίπουρο. 
• Χέλι στη σούβλα. Γενικά ολόκληρη η λιμνοθάλασσα είναι πλούσια σε διάφορα είδη ψαριών, θαλασσινά και χέλια τα οποία μάλιστα μαγειρεύονται με πολλούς και ενδιαφέροντες τρόπους. Στο Μεσολόγγι και το Αιτωλικό θα δοκιμάσετε χέλι στη σούβλα, χέλι στο φούρνο με άνηθο και κρεμμυδάκι, χέλι μπουργέτο στην κατσαρόλα με το ζουμάκι του και μπόλικο λεμόνι, χέλι γιουβέτσι με κριθαράκι και φυσικά την «πριγκιπική» ιταλική συνταγή, χέλι πρινσιπάτο. Είναι μάλιστα τόσο διαδεδομένα και αγαπητά τα χέλια, που βαφτίζονται σύμφωνα με την εμφάνιση, το μήκος και την η λικία τους με διαφορετικές ονομασίες. Πώς έχουμε δηλαδή για τα αιγοπρόβατα τα ζυγούρι, βετούλι, βεργάδι, γκιόσα κ.λπ., στα χέλια έχουμε σουβλομυτάρι, καβάτσα, βιτσέλουρο, καθαρόχελο και δρόγγο!
• Αφθονούν τα παστά. Στην περιοχή συνηθίζουν να κάνουν πολλά ψάρια παστά, μιας και το αλάτι υπάρχει σε αφθονία. Παστές τσιπουρίτσες, οι λεγόμενες λίγδες τηγανητές, αλλά και οι παστοί σπάροι σερβιρισμένοι με λαδολέμονο, αποτελούν πρώτης τάξεως μεζέ. Επίσης είναι πολλές οι επιρροές από την κουζίνα του Ιονίου και γι’ αυτό θα βρείτε ψάρια μαγειρεμένα σαβόρο, με τη γλυκόξινη σάλτσα τους βασισμένη σε σκόρδο και δεντρολίβανο στην κατσαρόλα. Από όστρακα ξεχωρίζουν τα χάβαρα που μοσχοβολάνε ιώδιο, οι πελώριες πίνες με το νόστιμο, μαλακό εσωτερικό τους, που τηγανίζονται με λίγο αλευράκι και τα καβουράκια, που αράζουν στον αμμώδη βυθό της λιμνοθάλασσας μέχρι να καταλήξουν στην κατσαρόλα.