«Υπάρχει ένα πουλί που δεν έχει καθόλου πόδια, δε μπορεί να σταθεί πουθενά και σε όλη του τη ζωή πετάει στον αέρα. Ποτέ δεν αγγίζει τη γη, παρά μόνο όταν πεθαίνει και πέφτει.» (μτφ. Ερρίκος Μπελιές)
«Υπάρχει ένα πουλί που δεν έχει καθόλου πόδια, δε μπορεί να σταθεί πουθενά και σε όλη του τη ζωή πετάει στον αέρα. Ποτέ δεν αγγίζει τη γη, παρά μόνο όταν πεθαίνει και πέφτει.» (μτφ. Ερρίκος Μπελιές)
Το στόρι
Ο Βαλ, ένας μουσικός άγριας ομορφιάς, περιπλανώμενος και σκοτεινά γοητευτικός, καταφθάνει σε μια κωμόπολη του συντηρητικού και ρατσιστικού αμερικανικού Νότου και δυναμιτίζει την ισορροπία της φαλλοκρατικής αυτής κοινωνίας. Αναστατώνει τις καταπιεσμένες γυναίκες κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης και υποδαυλίζει την υφιστάμενη νοσηρή ηρεμία του τόπου. Στο επίκεντρο του έργου, η Λαίδη Τόρανς αναγνωρίζει στο πρόσωπου του Βαλ τον πρίγκιπα που θα την απελευθερώσει από το δυνάστη και βίαιο σύζυγο, όμως ο Βαλ, όπως ακριβώς περιγράφει στις παράξενες ιστορίες του, δεν είναι παρά ένα από εκείνα τα γαλάζια πουλιά με τα διάφανα φτερά που πετούν στον ουρανό χωρίς να κινδυνεύουν και που δε στέκονται παρά μόνο όταν πεθάνουν… Εξάλλου, ο περιχαρακωμένος αυτός τόπος γνωρίζει καλά πώς να προστατευτεί και να αποβάλει κάθε επικίνδυνο «παράσιτο». Όμως, όπως λέει και η Λαίδη Τόρανς, «Ο θάνατος δεν έρχεται όποτε τον θέλεις»…
Ο μύθος
Ο μύθος της καθόδου του Ορφέα στον Άδη είναι ένας από τους πιο σκοτεινούς και συμβολικούς μύθους της Ελληνικής Μυθολογίας. Ο Ορφέας, δεξιοτέχνης μουσικός, είχε την ικανότητα να γοητεύει όχι μόνο τα ζώα αλλά και όλα τα στοιχεία της φύσης. Κατέβηκε στον Άδη για την αγάπη της γυναίκας του Ευρυδίκης, την οποία έχασε άδικα, όταν κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου τη δάγκωσε ένα φίδι. Με τους ήχους της λύρας του και τη φωνή του σαγήνευσε τον Άδη και την Περσεφόνη, οι οποίοι αποφάσισαν να δώσουν την Ευρυδίκη στο σύζυγο που δείχνει τόσο μεγάλη αγάπη, υπό έναν όρο: ο Ορφέας θα ξανανέβει στη Γη, η γυναίκα του θα τον ακολουθήσει, αλλά αυτός δε θα πρέπει να γυρίσει πίσω να την κοιτάξει πριν εγκαταλείψουν το βασίλειο του Κάτω Κόσμου. Ο Ορφέας δέχεται και ξεκινά. Όμως, λίγο πριν βγει στο φως της μέρας, νομίζοντας ότι τον εξαπάτησαν, τον κυριεύει η αμφιβολία, στρέφει το κεφάλι του και χάνει την Ευρυδίκη για πάντα…
Ο Tennessee Williams
Ο Tennessee Williams είναι ένας συγγραφέας στο έργο του οποίου είναι ανεξίτηλα χαραγμένος ο Κάτω Κόσμος της ανθρώπινης ψυχής και ο ζόφος της καθημερινής μικροαστικής κόλασης. Εμπνεύστηκε και αποτύπωσε στα θεατρικά του κείμενα σύμπαντα και χαρακτήρες που δύσκολα θα ξεπεράσουν οι συγγραφείς που έπονται. «Ποτέ κανένας δε γνωρίζει καλά κανέναν! Είμαστε όλοι καταδικασμένοι να ζούμε πάντα στην απομόνωση, κλεισμένοι στη μοναξιά του ίδιου μας του πετσιού!» λέει ο Βαλ. Η τραυματική οικογενειακή του ζωή, η ψυχασθένεια της αδερφής του, η απόρριψη του πατέρα του και ο αποπνικτικός Νότος τον οδήγησαν στην προστατευτική Αμάντα και την ανισόρροπη Λάουρα από το Γυάλινο κόσμο, στη γεμάτη αυταπάτες Μπανς και στον κτηνώδη Κοβάλσκι από το Λεωφορείο ο Πόθος, στη Λυσσασμένη γάτα – Μάγκι, στην ξεπεσμένη Αλεξάντρα Ντελ Λάνγκο από το Γλυκό πουλί της νιότης… Ο Μάριος Πλωρίτης χαρακτηριστικά έχει γράψει ότι «(…) σε όλα τα έργα του Ουίλιαμς υπάρχει ένας βασικός χαρακτήρας, μια βασική κατάσταση: ο άνθρωπος (η γυναίκα συνηθέστερα), ανήμπορος να πλάσει την πραγματικότητα σύμφωνα με τα όνειρά του και μη αντέχοντας τη θλιβερότητά της, γλιστράει στη φαντασία για να βρει μιαν υπνωτική λύτρωση (…)». Οι ήρωες του Ουίλιαμς δεν παύουν να ζουν με το πέρας της παράστασης. Έχοντας γράψει όλα τα παραπάνω θεατρικά έργα, επανέρχεται το 1957 στο βασικό θέμα του αποτυχημένου του πρώτου θεατρικού έργου με τίτλο «Η μάχη των αγγέλων» του 1940 και γράφει τον Ορφέα, μέσα στον οποίο βρίσκονται ψήγματα όλων αυτών των θαυμάσιων ηρώων της δραματουργίας του.
Η παράσταση
Το Εθνικό Θέατρο εμπιστεύτηκε το σπάνια ανεβασμένο στη χώρα μας έργο του Tennessee Williams στα χέρια της Barbara Weber, μιας από τις πλέον ανερχόμενες Ευρωπαίες σκηνοθέτριες. Με δυναμικό αποτελούμενο από σπουδαίους ηθοποιούς -ενδεικτικά αναφέρω τη Θέμιδα Μπαζάκα, τη Λυδία Φωτοπούλου, τον Ανδρέα Κωνσταντίνου (Τσανς στο Γλυκό πουλί πριν δύο χρόνια), τη Γιούλικα Σκαφίδα και το Μηνά Χατζησάββα (το νεανικό έρωτα της Λαίδης – Μαίρης Αρώνη στον Ορφέα του 1981!)- νομίζω ότι η καλλιτεχνική διευθύντρια του θεάτρου Neumarkt της Ζυρίχης θα μας γοητεύσει όπως ο Ορφέας με τη μουσική του!
Info
Πού Κτήριο Τσίλλερ – Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, Αθήνα Πότε 17/10/2012 έως 09/12/2012
Πληροφορίες 210-5288170-1, www.n-t.gr
