LOOKING BACK | Το λαϊκό αυτό έθιμο, που συνδέεται με μία από τις αρχαιότερες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας το τηρούσαν σε πολλά σημεία της Ελλάδας με διάφορες παραλλαγές. Ζυμωτή ή χάρτινη, η καλή κυρά Σαρακοστή πάντα έχανε το τελευταίο της ποδαράκι το Μεγάλο Σάββατο.

LOOKING BACK | Το λαϊκό αυτό έθιμο, που συνδέεται με μία από τις αρχαιότερες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας το τηρούσαν σε πολλά σημεία της Ελλάδας με διάφορες παραλλαγές. Ζυμωτή ή χάρτινη, η καλή κυρά Σαρακοστή πάντα έχανε το τελευταίο της ποδαράκι το Μεγάλο Σάββατο.

Πηγη φωτογραφίας : odigos.gr

Με στόμα ανύπαρκτο μιας και νηστεύει, με τα χέρια σταυρωμένα, γιατί  προσεύχεται, χωρίς αυτιά για να μην ακούει τα κουτσομπολιά της γειτονιάς και με τα εφτά της πόδια, να συμβολίζουν τις εφτά εβδομάδες της νηστείας, η καλόγρια κυρά Σαρακοστή συμβόλιζε το πνεύμα των ημερών πριν το Πάσχα. Η «βασιλεία» της άρχιζε την Καθαρά Δευτέρα και τέλειωνε το Μεγάλο Σάββατο, οπότε κοβόταν και το τελευταίο της ποδαράκι.

Τα ποδαράκια της, που αφαιρούνταν ένα κάθε Σάββατο μετρώντας τις εβδομάδες μέχρι τη μέρα της Ανάστασης, λειτουργούσαν ως ένα χαριτωμένο αυτοσχέδιο ημερολόγιο για τους μεγάλους, αλλά κυρίως για τους λιλιπούτειους πιστούς των παλιότερων χρόνων. Στις περισσότερες περιοχές η κυρά Σαρακοστή ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά που τη σχεδίαζαν μικροί και μεγάλοι σε μια κόλλα χαρτί κόβοντας και ζωγραφίζοντας προσεκτικά τη φιγούρα της.

Στη Χίο και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, το τελευταίο ποδαράκι, αυτό που έχανε η Κυρά Σαρακοστή το Μεγάλο Σάββατο, το λογάριαζαν για πολύ τυχερό. Δεν το πέταγαν, αλλά το έκρυβαν μέσα σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι ή ακόμη και στο λαμπρόψωμο, το ψωμί που έφτιαχναν για την αναστάσιμη μέρα . Όποιος το έβρισκε πίστευαν ότι θα του φέρνει γούρι. 

Αλλού πάλι την κυρά Σαρακοστή την έφτιαχναν με ζυμάρι ανακατεύοντας αλεύρι, αλάτι και νερό και τη διακοσμούσαν με διάφορα μπαχάρια. Η ζυμαρένια εκδοχή δεν τρωγόταν, μόνο στολιζόταν περιμένοντας κι αυτή τα Σάββατα που θα της έκοβαν το ποδαράκι. Από εκεί μας έχει μείνει και το ποιηματάκι που απήγγειλαν τα μικρά παιδιά που διασκέδαζαν ιδιαίτερα με αυτό το έθιμο μιας και ήταν μια καλή ευκαιρία για να μπουν μέσα στην κουζίνα και να δημιουργήσουν και κυρίως γιατί είχαν ένα λόγο για να περιμένουν και να κάνουν υπομονή μέχρι το Πάσχα.

Την Κυρά-Σαρακοστή,
που είναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχνουν
με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι την φορούσαν
στο κεφάλι της σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.
Και μετρούσανε τις μέρες
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.