Σημείο συνάντησης διαφορετικών λαών

Γιατί ψιθυρίζει ιστορίες με Σαρακηνούς και Βενετσιάνους. Το ιστορικό σταυροδρόμι των θαλασσινών περιπλανήσεων λαών και των τριών ηπείρων που βρέχει η Μεσόγειος είναι το σημερινό meeting point όλων των μεγάλων παιδιών, που ονειρεύονται κρυφά μοντέρνα παραμύθια με πειρατές και δεσποσύνες.

Για τις θρυλικές μορφές των ορεσίβιων Κρητικών. Ανδρωμένοι στην απομόνωση, στις εξεγέρσεις και στον πόλεμο, με έντονα ακόμη τα σημάδια ενός δυνατού συστήματος αξιών που υμνεί τις έννοιες της ανεξαρτησίας και της περηφάνιας. Τους βλέπω με τα μαύρα στιβάνια τους, τα κεφαλομάντηλα με τα κρόσια και τα σμιλεμένα πρόσωπά τους και μου φέρνουν στο νου Καζαντζάκη και Αναφορά στον Γκρέκο: «…πέρασε αστραπή η στιγμή που στροβιλίστηκες, άγριο χώμα της Κρήτης, κι έγινες αγωνιζόμενος άνθρωπος».

Γιατί μ’ αρέσει που με κερνάνε με την καρδιά τους. Μεγαλωμένοι μεταξύ Αιγαίου και Λυβικού, σε μια γη πλούσια και αυτάρκη, οι Κρητικοί προικίστηκαν με αρχοντιά, γενναιοδωρία, μεγαλοσύνη, αρετές που εκφράζουν ακόμη και σήμερα διεκδικώντας για το νησί τους το Βραβείο Περισσότερων Κερασμάτων που Δέχτηκε Ποτέ Επισκέπτης σε Ξένο Τόπο.

Για τους κρητικούς γάμους, τα βαφτίσια και τα τραπεζώματα. Με γίδα βραστή, γαμοπίλαφο, στάκα, καλιτσουνάκια και χοχλιούς μπουρμπουριστούς, αλλά και με έναν ντάκο απλό, ντόπια ξινομυζήθρα, φρέσκια ντομάτα, παρθένο ελαιόλαδο από τις κρητικές λαδολιές, φρέσκα θαλασσινά και άγρια χόρτα έχουν γίνει τα μεγαλύτερα γλέντια που βάζει ο νους του –καλοπερασάκια– ανθρώπου, με τη συμβολή φυσικά της εξαιρετικά μεθυστικής τσικουδιάς ή των ντόπιων κρασιών. Αυτό που ο υπόλοιπος κόσμος γνώρισε μόλις χθες ως το «θαύμα της μεσογειακής διατροφής» για τους Κρητικούς είναι αιώνες τώρα το καθημερινό φαγάκι τους.