Ο Κωνσταντίνος Ξένος, Κλινικός Διαιτολόγος και Διευθυντής τμήματος Διατροφογενετικής & Έρευνας Θρέψης στην «Ευρωκλινική Αθηνών», ξεδιαλύνει τη σύγχυση που συχνά δημιουργείται στον καταναλωτή σχετικά με τα light τρόφιμα βάζοντας τη χρησιμότητά τους στη σωστή της διάσταση.
Ο Κωνσταντίνος Ξένος, Κλινικός Διαιτολόγος και Διευθυντής τμήματος Διατροφογενετικής & Έρευνας Θρέψης στην «Ευρωκλινική Αθηνών», ξεδιαλύνει τη σύγχυση που συχνά δημιουργείται στον καταναλωτή σχετικά με τα light τρόφιμα βάζοντας τη χρησιμότητά τους στη σωστή της διάσταση.
Light τρόφιμα: Μόδα ή πραγματική ανάγκη; Τα light τρόφιμα εκφράζουν τη σύγχρονη ανάγκη για διατροφικές επιλογές με χαμηλότερη θερμιδική απόδοση, κάποιες φορές όμως το ουσιαστικό τους νόημα χάνεται και μετατρέπονται σε τάση της εποχής. Για παράδειγμα κάποιος που θα καταναλώσει μετά από ένα πλούσιο γεύμα σε λίπος (και άρα θερμίδες), ένα αναψυκτικό light, σπανίως το κάνει διότι πραγματικά θέλει να προσέξει τη ζάχαρη, αλλά περισσότερο επειδή αποτελεί «τάση» της εποχής. Η αλήθεια είναι πάντως ότι τα περίπου 7 κουταλάκια «ζάχαρης» που εμπεριέχονται σε ένα κλασικό κουτάκι αναψυκτικού, τελικά θα τα γλιτώσει….
Light Τρόφιμα: Τι σημαίνουν για τη διατροφή μας τελικά; Η επιλογή της κατανάλωσης ίδιας ποσότητας ενός light τροφίμου αντί του συμβατικού του (π.χ. light γιαούρτι συγκεκριμένης μάρκας και τύπου, έναντι κλασικού γιαουρτιού, ίδιας μάρκας και τύπου), εξασφαλίζει ότι θα προσλάβουμε τουλάχιστον 33% λιγότερες θερμίδες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη χαμηλότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα ή λίπος, ανάλογα το τρόφιμο. Επίσης ως light μπορεί να χαρακτηριστεί ένα προϊόν που εμπεριέχει 50% λιγότερο λίπος από το αντίστοιχο συμβατικό προϊόν ή 50% λιγότερο αλάτι, αρκεί αυτό να επισημαίνεται ξεκάθαρα στη συσκευασία.
Light Τρόφιμα: Λύση κατά της παχυσαρκίας; Φυσικά και όχι. Μάλιστα ακριβώς επειδή μεγάλη μερίδα του καταναλωτικού κοινού αντιλαμβάνεται τη χρήση των light τροφίμων με λάθος τρόπο, βλέπουμε πως παρότι κατακλυζόμαστε από ανάλογα προϊόντα, τα ποσοστά εμφάνισης παχυσαρκίας συνεχώς και παγκοσμίως αυξάνονται. Το light τρόφιμο μπορεί να αποτελέσει όπλο στη μάχη κατά της παχυσαρκίας, μόνο ενταγμένο στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης και εξατομικευμένης διατροφικής αγωγής, η οποία θα στοχεύει στην πολυπόθητη αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς.
Τι πρέπει να προσέχουμε όταν θέλουμε να αγοράσουμε ένα τρόφιμο και ειδικότερα κάποιο light; Να διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες, παρατηρώντας τα ποσά ολικού λίπους, κορεσμένου λίπους, αλατιού, ζάχαρης και θερμίδων που αποδίδει το προϊόν και να επιλέγουμε αυτό με τις χαμηλότερες τιμές των συστατικών αυτών. Μάλιστα ως προς την κατεύθυνση αυτή και θέλοντας να βοηθήσουν την ενημέρωση μας για το τι τελικά προσλαμβάνουμε, μεγάλες εταιρείες τροφίμων υιοθέτησαν στις συσκευασίες τα GDAs ή ενδεικτικές ημερήσιες προσλήψεις.
H Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη (GDA – Guideline Daily Amount) δίνει τις «προτεινόμενες» τιμές για εκείνα τα συστατικά της τροφής που πρέπει ιδιαίτερα να προσέχουμε στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, όπως τα σάκχαρα, τα ολικά και τα κορεσμένα λίπη, το αλάτι. Δίνει επίσης τη θερμιδική απόδοση της τροφής.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΑΝΑΓΡΑΦΗΣ «ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ»
ΣΕ ΜΠΑΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ
Ανά σερβίρισμα (23g) | %Ε.Η.Π.(Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη) | Ε.Η.Π. (Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη) | |
Θερμίδες (kcal) | 90 | 5% | 2000 kcal |
Σάκχαρα (g) | 8g | 9% | 90g |
Λίπη (g) | 2g | 3% | 70g |
Κορεσμένα Λίπη (g) | 0.9g | 5% | 20g |
Αλάτι (g) | 0.1g | 2% | 6g |
Ασπαρτάμη: η μεγάλη «πρωταγωνίστρια» των light είναι τελικά ασφαλής τεχνητή γλυκαντική ουσία; Καταρχάς πρέπει να επισημάνουμε πως το τεχνητό γλυκαντικό ασπαρτάμη, αποδίδει στον οργανισμό μας ακριβώς τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη. Όμως το γεγονός ότι η γλυκαντική της ισχύς είναι πολύ μεγαλύτερη της ζάχαρης (κατά περίπου 200 φορές), μας επιτρέπει να γλυκίζουμε τα τρόφιμα μας με πολύ λιγότερη ποσότητα από ό,τι αν χρησιμοποιούσαμε ζάχαρη. Μέσω αυτού λοιπόν του μηχανισμού «γλιτώνουμε» θερμίδες. Η ασπαρτάμη, που δεν ευνοεί τη δημιουργία τερηδόνας, μια και δεν ανήκει στην οικογένεια των υδατανθράκων, παράγεται από 2 αμινοξέα (την φαινυλαλανίνη και το ασπαρτικό οξύ) με τη σύμπραξη μεθυλικού εστέρα.
Οι φήμες για τους κινδύνους που ελλοχεύει η κατανάλωση ασπαρτάμης, αφορούν κυρίως την φαινυλαλανίνη και την μεθανόλη (ξυλόπνευμα) που παράγεται στον οργανισμό μας.
Όμως, αφενός η κατανάλωση φαινυλαλανίνης πρέπει να αποφεύγεται μόνο σε καταστάσεις φαινυλκετονουρίας (ενδογενής διαταραχή του μεταβολισμού του αμινοξέος) και αφετέρου η ποσότητα μεθανόλης που μπορεί να σημαίνει κάτι αρνητικό για τον οργανισμό μας, αντιστοιχεί σε μεγαποσότητες ασπαρτάμης, που σε πραγματική βάση δεν προσεγγίζονται. Άλλωστε μην ξεχνάμε πως ο οργανισμός μας είναι εξοικειωμένος με τον μεταβολισμό τέτοιων ουσιών. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι ένα ποτήρι ντοματοχυμού, αποδίδει περίπου 6 φορές περισσότερη μεθανόλη, σε σχέση με ίση ποσότητα αναψυκτικού, το οποίο περιέχει 100% ασπαρτάμη ως το μόνο γλυκαντικό!
Όλοι ανεξαιρέτως οι έγκριτοι παγκόσμιοι φορείς υγείας και ασφάλειας των τροφίμων, καταλήγουν πως η ασπαρτάμη είναι ένα ασφαλές γλυκαντικό για την διατροφή μας.
Υπερκατανάλωση light τροφίμων: Μπορεί να σηματοδοτεί κινδύνους για την υγεία μας; Η υπερ-κατανάλωση σίγουρα δεν συνάδει με την έννοια της ισορροπημένης διατροφής που αποτελεί για όλους μας το ζητούμενο. Ακόμα και η υπερβολή με την κατανάλωση τροφίμων «αμόλυντων», βιολογικών, χωρίς την παραμικρή επεξεργασία – προσθήκη, μπορεί να οδηγήσει στα άκρα με συνέπειες στην ψυχική μας ισορροπία. Παν μέτρον άριστον λοιπόν και στην επιλογή των light, εφόσον γνωρίζουμε τι πραγματικά καταναλώνουμε.
Ο κ. Κωνσταντίνος Ξένος είναι Κλινικός Διαιτολόγος (M.Sc. in Nutritional Medicine -University of Surrey) και Διευθυντής του Τμήματος Διατροφογενετικής & Έρευνας Θρέψης «Ευρωκλινική Αθηνών».