Η κρίση φέρνει αλλαγές.

Η όλη καχυποψία απέναντι στη φύση και την ποιότητα των βιολογικών προϊόντων κρατάει στην Ελλάδα τουλάχιστον μέχρι το 1991, χρονιά που η Κοινότητα αρχίζει να χρηματοδοτεί το συγκεκριμένο τρόπο παραγωγής και να επιχορηγεί τις προσπάθειες μετατροπής συμβατικών καλλιεργειών σε βιολογικές. Μέχρι τότε ο αριθμός των βιοκαλλιεργητών στη χώρα μας εκτιμάται ότι μόλις και μετά βίας φτάνει τους 150. Για επίσημες μετρήσεις ούτε λόγος. Η σταφίδα είναι το πρώτο ελληνικό βιολογικό προϊόν που παράγεται στη χώρα μας κατ’ απαίτηση ολλανδικής εταιρείας. Έπεται το ελαιόλαδο.

Όμως η πραγματικά μεγάλη στροφή των καταναλωτών προς τα βιολογικά προϊόντα θα έρθει δέκα χρόνια αργότερα, όταν τα σκάνδαλα και οι κρίσεις στις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες και τη βιομηχανία τροφίμων θα αρχίσουν να ξεσπούν με αξιοσημείωτη συχνότητα, προκαλώντας στην καλύτερη περίπτωση την αποστροφή του καταναλωτικού κοινού και στη χειρότερη τον πανικό. Διοξίνες, σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια, κρεατάλευρα, αυξητικές ορμόνες, μεταλλαγμένα είναι λέξεις-κλειδιά που εγκαινιάζουν μια νέα φάση της σχέσης του Ευρωπαίου και Έλληνα καταναλωτή με το πιάτο του: τη φάση της ανασφάλειας. Πάνω σε αυτή τη βάση διαμορφώνει τη νέα του στάση, αναζητώντας πιο έντονα και πιο επίμονα από ποτέ γεύσεις που παραπέμπουν στο χθες και τρόφιμα που υπόσχονται φυσικό τρόπο παραγωγής. Το όλο σκηνικό μοιάζει κομμένο και ραμμένο για τα βιολογικά προϊόντα, στο χώρο των οποίων συμβαίνει πραγματικός οργασμός: οι πωλήσεις σημειώνουν αλματώδη αύξηση, τα σημεία διακίνησης πολλαπλασιάζονται διαρκώς, νέοι βιοκαλλιεργητές έρχονται κάθε μέρα στο προσκήνιο. Οι καταναλωτές δεν έχουν αντίρρηση να πληρώσουν το κάτι παραπάνω αν πρόκειται να νιώσουν ξανά ήσυχοι και να γευτούν τη χαμένη από καιρό αληθινή γεύση και άρωμα των φρούτων, των λαχανικών, του ψωμιού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο βλέπει τη ζήτηση των βιολογικών να μεγαλώνει τόσο επιχορηγεί και ενθαρρύνει τις προσπάθειες νέων βιοκαλλιεργητών. Η νομοθεσία από δίπλα κι αυτή τρέχει να εναρμονιστεί με τις περιστάσεις. Τι είναι βιολογικό και τι δεν είναι; Η μαζικοποιήση της παραγωγής τους γεννά νέες ανάγκες προσδιορισμού τους. Όταν πια στην γκάμα των βιολογικών προϊόντων δεν υπάρχει μόνο η ντομάτα, το μήλο, η σταφίδα, η ελιά, αλλά και το κέικ, το κρουασάν, η μαγιονέζα, το επιδόρπιο γιαουρτιού, η βρεφική κρέμα, το τσιπς, το κατεψυγμένο κοτόπουλο ή κεφτεδάκι, καταλαβαίνει κανείς ότι σίγουρα χρειάστηκε να ξαναοριστεί νομικά η έννοια από την εποχή του πρώτου κοινοβιακού αγροκτήματος κάποιας αλπικής βουνοπλαγιάς. Ψωνίζοντας με τα μάτια ανοιχτά. Όσο νερό κι αν έχει κυλήσει στην έννοια «βιολογικό προϊόν», το βέβαιο είναι ότι δεν έχει κυλήσει τόσο που να μπορεί να πει κανείς με ελαφριά την καρδιά «έλα μωρέ, όλα τα ίδια είναι».

Παραμένει πάντως γεγονός ότι δεν πρέπει να ψωνίζουμε με κλειστά τα μάτια. Επιλέγουμε βιολογικά προϊόντα γιατί θέλουμε να βοηθήσουμε τον πλανήτη να επανακάμψει και να φέρουμε πίσω στο τραπέζι μας την υγεία, την ασφάλεια και τη φυσική γεύση που είχαν κάποτε τα φρούτα, τα λαχανικά, το ψωμί, τα γαλακτοκομικά ή τα κρεατικά. Και πολύ καλά κάνουμε. Ψωνίζουμε όμως όντως βιολογικά ή απλώς γυρίζουμε σπίτι με τη συνείδησή μας ήσυχη και με μια τσάντα γεμάτη συμβατικά προϊόντα που έχουμε απλώς πληρώσει χρυσά; Και το πρόβλημα δεν είναι στην ακριβότερη τιμή, γιατί όλοι ξέρουμε πια πως ο βιολογικός τρόπος παραγωγής απαιτεί πολύ μεγάλη προσπάθεια και επιπλέον χρήματα για τον παραγωγό που τον έχει επιλέξει. Με το να δίνουμε κάτι παραπάνω, αποζημιώνουμε εκτός των άλλων με τον τρόπο μας αυτούς τους ανθρώπους για τον κοπιαστικό δρόμο που έχουν επιλέξει. Το πρόβλημα είνα να σου πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Γιατί πολλοί επιτήδειοι εκεί έξω ανυπομονούν να μας πουλήσουν το παραμύθι: εδώ τα αθώα μήλα που μάζεψε η ίδια η γιαγιά Ντακ από το παραμυθένιο της αγρόκτημα λίγο έξω από τη Λιμνούπολη. Δείχνουμε άλλωστε τόσο πρόθυμοι κάποιες φορές να το χάψουμε.

Για να είμαστε βέβαιοι ότι πληρώνοντας βιολογικό προϊόν αγοράζουμε όντως βιολογικό προϊόν πρέπει να προσέχουμε τα εξής: Πρώτον, να είναι πιστοποιημένο από έναν από τους επίσημους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων που επιβλέπονται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μέσω του Agrocert, για τους οποίους μπορείτε να ενημερωθείτε από το σχετικό θέμα (σελ. 10). Αν το προϊόν είναι ξένο θα πρέπει να αναζητούμε οπωσδήποτε το κοινοτικό σήμα πιστοποίησής του. Δεύτερον, να προτιμάμε τα εξειδικευμένα μαγαζιά προώθησης βιολογικών προϊόντων, τα οποία συνήθως διαθέτουν και τα ίδια κάποιους μηχανισμούς ελέ γχου των προϊόντων που διακινούν για δική τους πρώτα και κύρια κατοχύρωση. Τρίτον, αν ψωνίζουμε βιολογικά προϊόντα από τη λαϊκή, όπου τα πράγματα είναι γενικά πιο δύσκολα ως προς τον έλεγχο της προέλευσης, να προτιμάμε τις αμιγώς βιολογικές λαϊκές, που επίσης διατηρούν δικά τους συστήματα εσωτερικού ελέγχου των συμμετεχόντων, και όχι την κοινή λαϊκή όπου παρεμπιπτόντως κάποιος, κάπου, κάποτε έβαλε να πουλήσει και ένα καφάσι βιολογικά φρούτα ή λαχανικά.Τι είναι η βιολογική γεωργία

Σύμφωνα με τον Agrocert, που εποπτεύεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και με τη σειρά του εποπτεύει τους επίσημους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων της χώρας, η βιολογική γεωργία είναι η περισσότερο συμβατή με το περιβάλλον μορφή γεωργίας και εκτροφής ζώων. Δεν σημαίνει μόνο απαγόρευση στη χρήση συνθετικών αγροχημικών και αλλοπαθητικών ζωοφαρμάκων, αλλά αποτελεί μια φιλοσοφική προσέγγιση με στόχους: -την παραγωγή γεωργικών προϊόντων χωρίς τη χρήση αγροχημικών (συνθετικών χημικών εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων, λιπασμάτων κ.λπ.) -την ανάπτυξη μεθόδων παραγωγής φιλικών προς το περιβάλλον (π.χ. τη χρήση ωφέλιμων οργανισμών για την καταπολέμηση εχθρών των καλλιεργειών).

Οι βιολογικές μέθοδοι παραγωγής συνίστανται σε ποικιλία καλλιεργητικών και κτηνοτροφικών πρακτικών, οι οποίες κύρια αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος, στην προώθηση μιας βιώσιμης ανάπτυξης της γεωργίας και στην κατάκτηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Τι είναι η βιολογική αιγοπροβατοτροφία Και πάλι με πηγή τον Agrocert, η αιγο- προβατοτροφία, ως κλάδος της βιολογικής κτηνοτροφίας, είναι ένα σύστημα εκτροφής που στηρίζεται στην καλή διαβίωση των ζώων, χρησιμοποιεί αποκλειστικά ζωοτροφές που έχουν παραχθεί με βιολογικό τρόπο, επιτρέπει μόνο σε εξαιρετικά κρίσιμες περιπτώσεις τη χρήση συνθετικών αλλοπαθητικών φαρμάκων, είναι αντίθετο προς τη γενετική τροποποίηση, προστατεύει το περιβάλλον και ενισχύει την παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων. Οι στόχοι της βιολογικής αιγοπροβατοτροφίας είναι:
-η παραγωγή βιολογικών προϊόντων (γάλα, τυρί, γιαούρτι)
-η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των αιγοπροβάτων
-η αειφορία της παραγωγής
-η διατήρηση της βιοποικιλότητας και του αγροτικού τοπίου
-η αειφόρος διαχείριση των φυσικών πόρων και η δημιουργία νησίδων βιολογικής κτηνοτροφίας.

Λαϊκές αγορές βιολογικών προϊόντων
Το πρόγραμμα των λαϊκών διαμορφώνεται συνήθως σε χειμερινή και θερινή βάση. Επειδή βρισκόμαστε ακριβώς στο μεταίχμιο και από το Σύλλογο μας είχαν ενημερώσει πριν από περίπου 10 μέρες από την ημέρα έκδοσής μας ότι θα άλλαζε «σε κανένα εικοσαήμερο» εμείς δημοσιεύουμε και τα δύο προγράμματα. Εσείς πάλι πριν ξεκινήσετε αναρωτηθείτε καλού-κακού και τι καιρό κάνει: χειμερινό ή θερινό;

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Δευτέρα
Κηφισιά: τέρμα Χαριλάου Τρικούπη (απέναντι από το νεκροταφείο), 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)
Περιστέρι: Ψαρών και Ελ. Βενιζέλου (Άγιος Αντώνιος),
Χαϊδάρι: πίσω από το νέο δημαρχείο, 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)

Τρίτη
Κορυδαλλός: Πλατεία Ελευθερίας – πεζόδρομος Αγ. Γεωργίου, 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)
Νέο Ηράκλειο: Ελ. Βενιζέλου (γήπεδο Τυφώνα), 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)

Τετάρτη
Ηλιούπολη: Μαρίνου Αντύπα (απέναντι από το ΙΚΑ), 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό) Γλυφάδα: Πλατεία Ξενοφώντος, 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)

Πέμπτη
Θρακομακεδόνες: Πλατεία Αλμπανέλα, 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)
Π. Φάληρο: Λ. Αμφιθέας, Ναϊάδων και Ζαΐμη, 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)

Παρασκευή
Καισαριανή: πίσω από το γήπεδο Νήαρ Ηστ στο σινεμά «Αιολία», 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)
Κολωνάκι: Πλατεία Δεξαμενής, 9:00–13:00 Χολαργός: Άλσος Δημαρχείου (απέναντι από το Δημαρχείο), 16:30–19:30 (θερινό), 14:30–17:30 (χειμερινό)

Σάββατο
Βούλα: Σωκράτους – Παπάγου 2, 9:00–14:00 Κάτω Πατήσια: Πάτμου και Καραβία (Κατάληψη), 9:00–14:00

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Τρίτη
Δήμος Θερμαϊκού: Φιλελλήνων & Ανθέων γωνία, Κάτω Περαία, 16:00–20:30

Πέμπτη
Νεάπολη: Δημαρχείο Νεάπολης, 8:00–14:00

Σάββατο
Καλαμαριά: πρώην στρατόπεδο Κόνδρα, 8:00– 14:00