Από τη Νάουσα και τη Γουμένισσα μέχρι το Αμύνταιο και τη Ραψάνη, το φθινοπωρινό τοπίο επιβάλλει ένα ποτήρι κρασί αποκλειστικά από ξινόμαυρο. Ας το γνωρίσουμε καλύτερα, σήμερα που είναι η ημέρα του.
Η σημασία του ξινόμαυρου στον ελληνικό αμπελώνα είναι αξιοσημείωτη, καθώς μαζί με το αγιωργίτικο αποτελούν τις δύο πιο δυναμικές ερυθρές ποικιλίες. Δημιουργεί κρασιά αξεπέραστα δυναμικά τα οποία αποτελούν άξιους πρεσβευτές της χώρας. Το ταξίδι που προσφέρει η ποικιλία στη περιοχή της Μακεδονίας από όπου και κατάγεται είναι μοναδικό και πολύπλευρο.
Η «ντίβα» του ελληνικού αμπελώνα έχει τη δική της Παγκόσμια Ημέρα
Πρόκειται για μία πραγματική «ντίβα» του ελληνικού αμπελώνα με στιβαρή προσωπικότητα, αλλά και με μακρά φινέτσα και αρχοντιά, με πολλούς να θεωρούν ότι μοιάζει με το Nebbiolo, την αγαπημένη ποικιλία από το Piedmont της βορειοδυτικής Ιταλίας. Το ξινόμαυρο έχει από το 2019 την Παγόσμια Ημέρα της και τιμάται κάθε χρόνο την 1η Νοεμβρίου με εκδηλώσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ως ποικιλία εμφανίζεται με ποικίλα πρόσωπα, έτσι επαναπροσδιορίζεται συνεχώς και εξελίσσεται με ταχύτατο ρυθμό. Είναι μία πολυδιάστατη ποικιλία, η οποία μπορεί να παλαιώσει στο χρόνο εξελισσόμενη και αποκτώντας, δηλαδή, πολυπλοκότητα και μεγάλο αρωματικό βάθος.
Οι ΠΟΠ «πατρίδες» του ξινόμαυρου
Οι ρίζες του ξινόμαυρου είναι βαθιά στη Νάουσα, στη Γουμένισσα, στη Ραψάνη και στο Αμύνταιο. Βέβαια το ταξίδι αυτής της ποικιλίας συνεχίζεται στα Γρεβενά, στο Βελβεντό και στη Σιάτιστα. Όμως φτάνει έως τα Ιωάννινα, την Καστοριά και το Άγιο Όρος, ενώ τα νότια σύνορα της ποικιλίας φαίνεται να είναι η Μαγνησία και τα Τρίκαλα. Οι περιοχές που θεωρούνται ΠΟΠ, όπου και καλλιεργείται το ξινόμαυρο, είναι τέσσερις οι οποίες ενορχηστρώνουν ένα οινικό αφήγημα που γοητεύει και εκτοξεύει όλες τις αισθήσεις. ΠΟΠ περιοχές που δίνουν 100% ξινόμαυρο είναι η Νάουσα, το Αμύνταιο, η Ραψάνη και η Γουμένισσα. Στη Ραψάνη οι οινόφιλοι ανακαλύπτουν όμως και ενδιαφέρουσες «αναμείξεις και συναντήσεις» καθώς η ερυθρή ποικιλία αναμιγνύεται τολμηρά με τις ποικιλίες κρασάτο και σταυρωτό.
Από τη Μακεδονία με αγάπη
Τα «μεθυστικά» αρώματά του συμπληρώνουν μία ολοκληρωμένη γεύση, η οποία αποτυπώνει στο μεγαλείο της όλο το ταξίδι του ξινόμαυρου στη Μακεδονία. Με τα αρώματα των κόκκινων φρούτων να πρωταγωνιστούν όπως εκείνο του κερασιού αλλά και εκείνα της ντομάτας και της ελιάς. Στην παλαιωμένη εκδοχή του ξινόμαυρου, τα μπαχαρικά ξεδιπλώνουν την αρωματική τους χάρη όπως επίσης και τα αποξηραμένα φρούτα. Το ξινόμαυρο θεωρείται μία από τις ευγενέστερες ερυθρές ελληνικές ποικιλίες, παραμένοντας ιδιαίτερη, ορμητική και ξεκάθαρα δυναμική. Ταξιδεύει με επιτυχία στο διεθνή χάρτη, με το μέλλον του να διαφαίνεται πλούσιο, όπως το χρώμα και το άρωμά του, καθώς και πολλά υποσχόμενο.
Αριστοκρατικό στέκει στο ποτήρι σου
Ανάμεσα στα αμπελοτόπια της Νάουσας, της Γουμένισσας, της Ραψάνης και του Αμυνταίου, η ξενάγηση και δοκιμή κρασιού έχει μία ενδιαφέρουσα πολυπλοκότητα, όπως και η συγκεκριμένη ποικιλία, η οποία απαιτεί αμέριστη αφοσίωση και πίστη, τόσο από τους οινοποιούς όσο και από αυτούς που το δοκιμάζουν. Η προσωπικότητά του είναι ιδιαίτερα έντονη, μερικές φορές θα τη χαρακτήριζες και τολμηρά «επιθετική». Ο συνδυασμός υψηλής οξύτητας και φαινολικού πλούτου δίνει στα κρασιά από ξινόμαυρο τη δυνατότητα να παλαιώσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή ακόμα, σε κάποιες περιπτώσεις, και για δεκαετίες. Το πλούσιο άρωμα και χρώμα του, καθώς και οι «σκληρές» τανίνες που ξεμυαλίζουν, δημιουργούν μία μοναδική και αυθεντική γαστρονομική εμπειρία. Άλλωστε, αυτή είναι και η μαγεία του ταξιδιού… οι συναντήσεις και οι εύστοχες αναμείξεις, όπως αυτές που συμβαίνουν στη Γουμένισσα, με το ξινόμαυρο να αλληλεπιδρά με τη νεγκόσκα, και στη Ραψάνη, με το σταυρωτό και το κρασάτο. Το καθένα δίνει τη δική του πινελιά και τα δικά του χαρακτηριστικά και όλα μαζί δημιουργούν εκλεκτές και αριστοκρατικές επιλογές δημιουργώντας ένα αξεπέραστο οινικό αποτέλεσμα.
Η ιδανική θερμοκρασία για να σερβίρουμε ξινόμαυρο
Εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα είναι η θερμοκρασία σερβιρίσματος, καθώς αποτελεί ένα σπουδαίο στοιχείο που κάνει την απόλαυση «να διαρκεί και να επιμένει». Οι ερυθρές εκδοχές καλό είναι πριν σερβιριστούν, να διατηρηθούν στο ψυγείο για περίπου 30 λεπτά και στη συνέχεια η φιάλη οπωσδήποτε να τοποθετηθεί σε μία σαμπανιέρα με νερό και λίγο πάγο, ώστε το κρασί να παραμείνει δροσερό σε μία θερμοκρασία περίπου 12-15 βαθμούς. Όσον αφορά τα ροζέ, λευκά και αφρώδη ξινόμαυρα, καλό είναι να παγώσουν καλά στο ψυγείο ενώ όταν ανοιχτούν και σερβιριστούν, θα πρέπει να τοποθετηθούν σε μία σαμπανιέρα με αρκετό πάγο και νερό.
Έξι ελληνικές ετικέτες ξινόμαυρου που γοητεύουν
Το οινικό ταξίδι στους δρόμους του ξινόμαυρου είναι ασταμάτητο με τις ελληνικές ετικέτες που βρίσκει ο κάθε οινόφιλος τα τελευταία χρόνια να γοητεύουν και να «ταράζουν» με τον πιο γευστικό τρόπο τον ουρανίσκο. Πραγματοποιήστε 6 διαφορετικές στάσεις σε Κτήματα και Οινοποιεία της Βόρεια Ελλάδα και ανακάλυψε το ξινόμαυρο μέσα από μοναδικές γευσιγνωσίες 6 διαφορετικών ελληνικών ετικετών.
1η στάση: Κτήμα Άλφα
Ετικέτα: Reserve Vieilles Vignes Single Block «Παλαιά Κλήματα»
Με χαρακτήρα που γοητεύει. Γεννημένο στο αμπελοτόπι «Αμπέλια» του Αμυνταίου που καλύπτει περίπου 37,10 στρέμματα, σε υψόμετρο 647 μέτρων με βορειοδυτικό προσανατολισμό, το Reserve αποτελεί ένα πραγματικό σταθμό. Το Reserve Vieilles Vignes Single Block παραμένει 24 μήνες σε επιλεγμένα, νέα, λεπτόκοκκα, γαλλικά δρύινα βαρέλια Allie – Jupilles, λευκού καψίματος (ατμός) και 12 μήνες στη φιάλη. Δε φιλτράρεται και δεν υφίσταται απολύτως καμία κατεργασία πριν την εμφιάλωση. Οι δυνατότητες παλαίωσης στο συγκεκριμένο κρασί είναι μεγάλες. Στον οινόφιλο, σε πρώτη εικόνα, συστήνεται με λαμπερό ρουμπινί χρώμα και με έντονες ερυθρές ανταύγειες συστήνεται. Πρόκειται για σύνθετο «μπουκέτο» με χαρακτηριστικά αρώματα, μπαχαρικών, αποξηραμένου δαμάσκηνου και ντομάτας. Γεμάτο στόμα, εξαιρετικής ποιότητας φαινολικό δυναμικό, με ισορροπημένη οξύτητα και μακράς διάρκειας επίγευση.
Το συνδυάζεις: Mε ψητά κρέατα ή μαγειρεμένα σε πλούσια σάλτσα τομάτας. Επιλογές όπως κρεατόπιτες και ώριμα λιπαρά τυριά, ελαφρώς πικάντικα, συγκαταλέγονται στα “must”.
2η στάση: Κτήμα Θυμιόπουλου
Ετικέτα: Rose de Xinomavro
Ένα κρασί με μέλλον. Το Rose de Xinomavro φωνάζει από μακριά την καταγωγή του αφού τα αρώματα nτομάτας σου τρυπάνε τη μύτη από την πρώτη στιγμή. Στο στόμα η ξινόμαυρη φύση του είναι παραπάνω από φανερή, αφού έχει απίστευτη δομή με τανική υπόσταση και τραγανή οξύτητα. Σε αυτό μάλλον συμβάλει και η παραμονή του σε παλιό δρύινο βαρέλι για 3 μήνες. To Rose de Xinomavro ζητά πλάι του αυθεντικές γαστρονομικές προτάσεις με το αποτέλεσμα να εκτοξεύει όλες τις αισθήσεις. Με μύτη απόλυτα εκφραστική με τα αρώματα της μαρμελάδας φράουλα και της τομάτας να κυριαρχούν. Ζαχαρωμένα πέταλα τριαντάφυλλου, κεράσι, σμέουρο, καραμέλα και νύξεις κυδωνιού συνθέτουν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αποτέλεσμα. Στο στόμα είναι μέτριου όγκου, με ανεπαίσθητες, απαλές τανίνες και τραγανή οξύτητα που ισορροπεί τέλεια με τη λιπαρή αίσθηση. Ώριμη φράουλα, γλυκό κεράσι, καραμέλα, λιαστή τομάτα και πικάντικες μπαχαρένιες νότες γεμίζουν το στόμα σε κάθε γουλιά.
Το συνδυάζεις: Το συγκεκριμένο κρασί αξίζει πολύ να κάνει «παρέα» με πιάτα όπως ψητό τόνο, θαλασσινά αλλά και τα αγαπημένα λαδερά της ελληνικής κουζίνας.
3η στάση: Οινοποιείο Τσάνταλη
Ετικέτα: Rapsani Reserve
Μία κορυφαία «συνάντηση» αναδύεται από το Rapsani Reserve ! Προέρχεται από αμπελοτόπια της περιοχής της Ραψάνης που βρίσκονται σε υψόμετρο 250 – 500 μέτρα με τον τρύγο του να συμβαίνει από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου και αποκλειστικά με το χέρι.
Ο ερυθρός αυτός θησαυρός ο οποίος «γεννήθηκε» από τη μοναδική συνάντηση τριών ποικιλιών, του Ξινόμαυρου του Σταυρωτού και του Κρασάτου ωριμάζει 12 μήνες σε βαρέλια από γαλλική δρυ 300 λίτρων και παλαιώνει 12 μήνες τουλάχιστον στη φιάλη.
Εντυπωσιάζει με το βαθύ ερυθρό χρώμα του προσφέροντας αρώματα βατόμουρου και δαμάσκηνου με διακριτικές νότες καπνού, δέρματος και γλυκόριζας. Στο στόμα στέκει στρογγυλό και πλούσιο με ισορροπημένη οξύτητα και πραγματικά μεταξένιες τανίνες ενώ η επίγευση του είναι εξαιρετικά επίμονη.
Το συνδυάζεις: Επίλεξε να το συνδυάσεις με κόκκινα κρέατα, χειροποίητα αλλαντικά καθώς με επιλεγμένα σκληρά τυριά που θα απογειώσουν συνολικά τη γεύση.
4η στάση: Κτήμα Χατζηβαρύτη
Ετικέτα: Migma Petnat Rose
Κρασί…με βάθος και δικό του αποκλειστικά χαρακτήρα. Προέρχεται από 70% Νεγκόσκα και 30% Ξινόμαυρο με το αποτέλεσμα στο ποτήρι να στέκει συναρπαστικό.
Ο αμπελώνας όπου και καλλιεργείται είναι γραμμικός βιολογικός στη περιοχή της Γουμένισσας σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρα.
Ένα αφρώδες κρασί το οποίο παλαιώνει 6 μήνες με τις οινολάσπες στα μπουκάλια. Διαθέτει ένα πλούσιο και έντονο ροζ χρώμα. Στη μύτη είναι φρουτώδες με ευχάριστο άρωμα κερασιού και φράουλας ενώ στο στόμα είναι γεμάτο με τραγανή οξύτητα και καλοσχηματισμένες μπουρμπουλήθρες.
Το συνδυάζεις: Θα αγαπήσεις παραπάνω το Migma Petnat Rose αν αποφασίσεις να το συνδυάσεις με όστρακα καθώς και με επιλεγμένα θαλασσινά. Επίσης τα λατρευτά ελληνικά λαδερά είναι μία υπέροχη επιλογή για να το απολαύσεις.
5η στάση: Oινοποιείο Μαρκοβίτη
Ετικέτα: Xinomavro Rose 2022
Μία Ροζέ εκδοχή του Ξινόμαυρου απευθείας από την Νάουσα που γοητεύει ξεκάθαρα. Αποτελεί «δημιούργημα» του νεαρού Μάρκου Μαρκοβίτη που συνεχίζει για 3η επιπλέον γενιά το ιστορικό οινοποιείο το οποίο βρίσκεται ανάμεσα σε 140 στρέμματα ενιαίου αμπελώνα το οποίο φυτεύτηκε το 1972.
Στο ποτήρι σου διακρίνεις ένα απαλό ροζέ με απαλές πορτοκαλί ανταύγειες ενώ στη μύτη τα αρώματα από κεράσι, αποξηραμένο κράνμπερι, φράουλα, ροδοπέταλα, βανίλια καθώς και νότες φρέσκιας τομάτας έχουν την τιμητική τους. Το στόμα διαγράφεται fresh με μία δροσιστική οξύτητα που σαγηνεύει.
Το Xinomavro Rose 2022 προέρχεται από 100% ποικιλία Ξινόμαυρο και έχει δεχτεί παλαίωση 3 περίπου χρόνια.
Το συνδυάζεις: Εκπληκτική η επιλογή να το συνδυάσεις με μελιτζάνες γεμιστές με κοκκινιστό κρέας και να «πασπαλίσεις» με φρέσκια φέτα. Επίσης τα λαδερά αποτελούν μία «άχαστη» πρόταση ενώ «must» είναι και τα ζυμαρικά με τόνο σε τοματένια σάλτσα.
6η στάση: Οινοποιείο Μοσχόπολις
Ετικέτα: AIORA Ερυθρό 2022
Στη συγκεκριμένη περίπτωση περνάμε σε ένα blend από Μαυροτράγανο, Ξινόμαυρο, & Syrah το οποίο θα σου δημιουργήσει τελικώς και ένα “blend” συναισθημάτων.
Ένα ακαταμάχητο κρασί όπου το ζούμερο κόκκινο φρούτο, η διακριτική γήινη διάσταση και ο πικάντικος χαρακτήρας, θα σε κερδίσουν σίγουρα από την πρώτη γουλιά.
Στο ποτήρι σου θα ανακαλύψεις ένα έντονο πορφυρό χρώμα που «εγκλωβίζει» ενώ στη μύτη τα αρώματα από βύσσινο, μαρμελάδα κεράσι, μούρου, δαμάσκηνου καθώς και του πράσινου πιπεριού ολοκληρώνουν το σύνολο. Στο στόμα δε αντιλαμβάνεσαι μεταξένιες τανίνες και μία τραγανή οξύτητα που έχει φυσικά γούστο.
To Aiora είναι ένα κρασί εκρηκτικό όπως και οι 3 ποικιλίες από τις οποίες και δημιουργείται.
Το συνδυάζεις: Νοστιμότατη πρόταση είναι το ψάρι πλακί κατά προτίμηση, ο μπακαλιάρος συνοδευόμενος με φρέσκια τομάτα, το χοιρινό στο φούρνο με δαμάσκηνα και κυδώνια, με μοσχαρίσιο νουά με πορτοκάλι αλλά και με ζυμαρικά με έντονες κόκκινες σάλτσες.
