Λίγα λόγια για την ιστορία και 4 συνταγές για ένα έδεσμα που αρχικά αποτέλεσε φτωχικό κολατσιό, παραδοσιακά συνδέθηκε με το ξεκίνημα της ημέρας και που σήμερα συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε με θέρμη -ειδικά αν βρεθούμε στις Σέρρες και τη Θεσσαλονίκη.
Το ταξίδι της μπουγάτσας φαίνεται να ξεκινά από περιοχές της ανατολικής Μικράς Ασίας, όπως η Καισάρεια και η Καππαδοκία. Στις πρώτες βερσιόν ομοιάζει αρκετά με την μπουγάτσα δίχως κρέμα που θυμάται ο pastry chef Στέλιος Παρλιάρος να καταναλώνει κατά τα παιδικά του χρόνια στην Κωνσταντινούπολη. Η μπουγάτσα εκείνη ήταν σκέτο φύλλο ψημένο, το οποίο δεν περιείχε καθόλου γέμιση. Ένα φτωχικό κολατσιό, που μπορούσε να μεταφερθεί από τον αγροτικό πληθυσμό εκτός σπιτιού, καθώς δεν χαλούσε εύκολα. Σύμφωνα με όσα είχε αφηγηθεί στο ραδιόφωνο του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων Θεσσαλονικιός μπουγατσοποιός, η μπουγάτσα ταξίδεψε στη συνέχεια ως την ακμάζουσα τότε Σμύρνη, όπου οι ευκατάστατοι αστοί Σμυρνιοί άρχισαν να της βάζουν μέσα γέμιση. Τυρί και κρέμα ήταν οι βασικές γεμίσεις, με κυρίαρχο το τυρί. Ωστόσο το σκέτο, ψημένο φύλλο συνέχισε να σερβίρεται ως συνοδευτικό του απογευματινού τσαγιού.
Με τους Μικρασιάτες πρόσφυγες έρχεται και η τέχνη του φύλλου της μπουγάτσας
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, ανάμεσα στους πρόσφυγες που κατέφτασαν στη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες αναζητώντας μια νέα πάτρίδα, ήταν πολλοί οι «μάστορες» του φύλλου. Άνθρωποι που για λόγους βιοπορισμού άσκησαν την τέχνη και την τεχνική τους δημιουργώντας μια απαράμμιλη παράδοση. Η λέξη «μπουγάτσα» αρχικά περιέγραφε λοιπόν αυτό ακριβώς το τόσο ξεχωριστό φύλλο. Δείτε πώς το ζυμάρι πετιέται στον αέρα ρυθμικά με κυκλικές κινήσεις και πώς αυτό μεγαλώνει σε κάθε πέταγμα πατώντας εδώ. Μια πραγματική τέχνη που ακολουθείται για να γίνει το φύλλο λεπτό και τραγανό -διαδικασία που είναι αδύνατον να επιτελέσει ένα μηχάνημα ή να την αναπαράξουμε στην κουζίνα του σπιτιού.
Μπουγάτσα, η παλιά αγαπημένη πρωινή συνήθεια
Για να μην μείνουμε όμως με την όρεξη, ακολουθούν τέσσερις διαφορετικές εκδοχές μπουγατσοειδών γλυκισμάτων, που θα ικανοποιήσουν με τον τρόπο τους τη λαχτάρα για το γλυκό κρεμώδες γλύκισμα, καθώς στην Αθήνα επιβίωσε κυρίως η γλυκιά εκδοχή. Πασπαλισμένη με μπόλικη άχνη και κανέλα αποτέλσε και εν πολλοίς αποτελεί μια αγαπημένη πρωινή συνήθεια -ακόμη και στους καιρούς των μάφιν και των κούκις.
Συνταγή για μπουγάτσα πραδοσιακή με άχνη και κανέλα
Συνταγή για πανεύκολη «μπουγάτσα» της κάθε μέρας
Αυτό το μπουγατσοειδές γλυκισμα θέλει ελάχιστα υλικά και μηδέ κόπο και εμπειρία.
Μπουγάτσα Κωνσταντινούπολης χωρίς γέμιση
Αυτή η συνταγή είναι πιο κοντά στο αρχικό έδεσμα της μπουγάτσας και έρχεται από την Πόλη, όπως τη θυμάται ο Στέλιος Παρλιάρος.
Παραλλαγή γλυκιά μπογάτσας με κρέμα και γιαούρτι
Σε συνταγή του Δημήτρη Σκαρμούτσου αυτή η παραλλαγμένη τούτη μπουγάτσα με γιαούρτι.