Πόλη των Σταυροφοριών, των «Άγιων Τόπων», της θρησκευτικής κατάνυξης και της απόλυτης εμπορευματοποίησης της κατάνυξης αυτής. Πόλη της ιστορίας και πόλη-επίκεντρο συνεχών διεκδικήσεων και διαμαχών εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Πόλη των αντιθέσεων, κέντρο των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, μοναδικό χαρμάνι πολιτισμών και ένα συναρπαστικό Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Πόλη-θρύλος, μοναδική και αξέχαστη, που είχα την τύχη να την περπατήσω.
Πόλη των Σταυροφοριών, των «Άγιων Τόπων», της θρησκευτικής κατάνυξης και της απόλυτης εμπορευματοποίησης της κατάνυξης αυτής. Πόλη της ιστορίας και πόλη-επίκεντρο συνεχών διεκδικήσεων και διαμαχών εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Πόλη των αντιθέσεων, κέντρο των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, μοναδικό χαρμάνι πολιτισμών και ένα συναρπαστικό Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Πόλη-θρύλος, μοναδική και αξέχαστη, που είχα την τύχη να την περπατήσω.
Οικείες εικόνες. Γαλάζιος ουρανός, πεύκα και κυπαρίσσια, οι πρώτες παπαρούνες πάνω στα χαλάσματα του καιρού. Κανονική μεσογειακή άνοιξη.
Νεκρόπολη. Το εβραϊκό νεκροταφείο κοντά στο Όρος των Ελαιών. Απ’ την κανονική Μεσόγειο στην κανονική έρημο (και ερημιά).
Στο βάθος, ο Ναός της Αγωνίας. Μουσουλμανικοί ταφοί στην Παλιά Πόλη. Στο βάθος το Όρος των Ελαιών και ο Ναός της Αγωνίας (σημερινή Εκκλησία των Εθνών), ιερό που αναφέρεται στις σπαρακτικές ώρες του Ιησού στον Κήπο της Γεσθημανής.
Η Οδός του Μαρτυρίου. Μεγάλη Παρασκευή στη Via Dolorosa δε χωράει να πέσει καρφίτσα. Oι 14 στάσεις-προσκυνήματα της Οδού του Μαρτυρίου του Ιησού (από τη δίκη μέχρι την ταφή του) προσελκύουν πιστούς και περίεργους απ’ όλο τον κόσμο. Από αυτές, οι πρώτες δυο βρίσκονται στο χώρο του Πραιτορίου, οι επόμενες επτά στη διαδρομή μέσα από το μουσουλμανικό και χριστιανικό τετράγωνο της Παλιάς Πόλης και οι υπόλοιπες στο χώρο του Ναού της Αναστάσεως. Μπορεί στις μέρες μας τα θρησκευτικά προσκυνήματα να έχουν πάρει τη μορφή των μαζικών τουριστικών γκρουπ, έχοντας χάσει την περιπετειώδη μορφή που είχαν σε προηγούμενους αιώνες, ωστόσο παραμένει μια μικρή περιπέτεια να …επιβιώσει κανείς μέσα σ’ αυτό το πολύχρωμο και πολυεθνικό πλήθος.
Η Εκκλησία της Αναστάσεως. Το σημαντικότερο προσκύνημα της χριστιανοσύνης, αποτελεί ένα συνοθύλευμα ναών, παρεκκλησίων, προσθηκών και τεχνοτροπιών, που αντικατοπτρίζουν τις πολλαπλές φάσεις της μακαραίωνης ιστορίας του. Ο αρχικός ναός χρονολογείται στο 326 μ.Χ. οπότε εγκαινιάζεται από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη. Κόσμος συρρέει σήμερα να προσκυνήσει τον Πανάγιο Τάφο. Δύσκολα προσπερνάς τη σκέψη ότι αυτή η επίσκεψη έχει επαναληφθεί από δισεκατομμύρια άλλους τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια…
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός…» και κατακλύσατε τα σουκ με κινητά και tablets. Το πέρασμα της Φλόγας από τα στενά της Παλιάς Πόλης προκαλεί έναν άνευ προηγουμένου πανζουρλισμό και ταυτόχρονα μια μαγική εικόνα με φωτιές όσο φτάνει το μάτι.
Χριστιανική …Βαβέλ. Οι γιορτινές παρελάσεις διαδέχονται η μια την άλλη. «Ποιοι περνάνε τώρα;» είναι η μόνιμη απορία που διακατέχει των επισκέπτη των ημερών του Πάσχα.
Σουρεάλ πινελιά. Και ξαφνικά σε μια στροφή του δρόμου, σε περιμένει απλά αυτό…
Στο μεταξύ, δυο λεπτά με τα πόδια πιο κει… στον προαύλιο χώρο του Χαράμ αλ Σαρίφ. Στα αραβικά σημαίνει «Ευγενές Ιερό» και αποτελεί τον ιερότερο τόπο του Ισλάμ, μετά τη Μέκκα και τη Μεδίνα.
Ο Θόλος του Βράχου στο Χαράμ αλ Σαρίφ. Ο συχνός πρωταγωνιστής στις εικόνες των ειδήσεων σχετικά με το Μεσανατολικό, εντυπωσιάζεει με την αρχιτεκτονική του, αλλά και τη βαθιά ευλάβεια που το αντιμετωπίζουν οι μουσουλμάνοι πιστοί. Και αυτό ίσως είναι το κοινό σημείο και με τα άλλα δύο μεγάλα μνημεία της Ιερουσαλήμ, την Εκκλησία της Αναστάσεως και το Δυτικό Τείχος: παρά το σαρωτικό τουριστικό κύμα, δεν έχουν απολέσει τον ευλαβικό χαρακτήρα τους, παραμένουν πάντοτε, σε πείσμα των φωτογραφικών μηχανών, τόποι προσκυνήματος και κατάνυξης.
Το Τείχος των Δακρύων, το τρίτο ιερό. Σεριανώντας την Παλιά Πόλη, σύντομα θα αντικρίσεις το Δυτικό Τείχος ή Τείχος των Δακρύων. Μια επίσκεψη την Παρασκευή το απόγευμα, όταν σε λίγες ώρες θα ξημερώσει το εβραϊκό Σάββατο, εκπλήσσει τον μη ενημερωμένο επισκέπτη με τη μεγάλη ποικιλία των τρόπων προσευχής καθώς και των αμφιέσεων των πιστών Εβραίων. Οι πολυάριθμες εκδοχές της εβραϊκής θρησκείας παρουσιάζονται σε συμπυκνωμένο χώρο και χρόνο, μπροστά σε αυτό το αρχαίο τείχος, που οι πιστοί Εβραίοι θεωρούν το τελευταίο απομεινάρι του Ναού του Σολομώντα.
Στάση για φαλάφελ και χούμους με κουκουνάρι: στο μουσουλμανικό τετράγωνο της Παλιάς Πόλης αφθονεί το φθηνό και νόστιμο φαγητό αραβικής κουζίνας.
Στο διπλανό στενό, τα τσουρέκια με τα κόκκινα αυγά. Αφράτα, μαστιχωτά, μυρωδάτα τσουρέκια μόλις έχουν βγει ζεστά ζεστά στο λιθόστρωτο σοκάκι κοντά στον Πανάγιο Τάφο. Σε λίγα λεπτά που θα τελειώσουν οι πανηγυρικές παρελάσεις για την άφιξη της Φλόγας και τα πλήθη των χριστιανών, μεταξύ των οποίων πολλοί Έλληνες, ξεχυθούν στα παράπλευρα δρομάκια, τα τσουρεκάκια αυτά θα γίνουν ανάρπαστα.
Το βράδυ της ίδιας μέρας στην ίδια πόλη. Λίγα μόλις βήματα από την Πύλη της Δαμασκού, ο μικρός Παλαιστίνιος θα αγοράσει για μερικά σέκελ το γλυκό, αφράτο ψωμάκι σε σχήμα κουλουριού (ka’ak) -με χουρμάδες, σουσάμι ή σκέτο- της παραδοσιακής του κουζίνας. Ή μερικά φθηνά ζαχαρωτά, από τον πάγκο. Πολλοί κόσμοι βάζουν το χέρι τους για να φτιαχτεί ο ένας κόσμος που περικλείουν τα παλιά τείχη της Ιερουσαλήμ.
Καφές, μπακλαβαδάκι, ναργιλές και πίτες. Οι κοινοί μας τόποι και οι διαφορετικότητες, στα δρομάκια της Ιερουσαλήμ, κάνουν έξοχη παρέα. Το ταψί με τις πίτες -τόσο γνώριμο- θα μπορούσε να βρίσκεται κάπου στην Ελλάδα. Δε βρίσκεται όμως.
