Τι τρώνε οι Γερμανοί τα τελευταία 60 χρόνια; Το ερώτημα αυτό θέτει στο επίκεντρό της έκθεση του Μουσείου της Ιστορίας στη Βόννη, στην οποία τη δική τους θέση έχουν αναμφίβολα και ελληνικά εδέσματα, που ταξίδεψαν ως εκεί μέσα από τις γενιές των Ελλήνων μεταναστών.
Τι τρώνε οι Γερμανοί τα τελευταία 60 χρόνια; Το ερώτημα αυτό θέτει στο επίκεντρό της έκθεση του Μουσείου της Ιστορίας στη Βόννη, στην οποία τη δική τους θέση έχουν αναμφίβολα και ελληνικά εδέσματα, που ταξίδεψαν ως εκεί μέσα από τις γενιές των Ελλήνων μεταναστών.
Μπορεί το γερμανικό «οικονομικό θαύμα» της δεκαετίας του ’50 να έθαψε στη λήθη τη δραματική έλλειψη τροφίμων της μεταπολεμικής περιόδου, όταν η εξασφάλιση φαγητού ήταν η καθημερινή αγωνία χιλιάδων ανθρώπων, όμως η τρέχουσα έκθεση στο Μουσείο της Ιστορίας (Haus der Geschichte) Βόννης με θέμα «τι τρώνε οι Γερμανοί» ξαναπιάνει το νήμα παρακολουθώντας την εξέλιξη «του γερμανικού πιάτου» για έξι δεκαετίες –χωρίς να ξεχνάει μια σοβαρή αναφορά στους χιλιάδες μετανάστες και την καταλυτική επιρροή τους σ’ αυτό.
Με την έλευση των πρώτων μεταναστών εργατών, των γνωστών «γκασταρμπάιτερ» στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, κατέφθασαν στη Γερμανία και οι κουζίνες των χωρών προέλευσής τους. Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα της Deutsche Welle, οι μετανάστες συνέβαλαν ταυτόχρονα στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών των Γερμανών αλλά και στον κοινωνικό μετασχηματισμό της χώρας. Αυτό άλλωστε διαπιστώνει η Μάρεν Μόρινγκ, καθηγήτρια συγκριτικής ιστορίας του πολιτισμού, που μελέτησε το φαινόμενο, όταν λέει: «Τα ξένα καταστήματα γρήγορου φαγητού, τα εστιατόρια και τα καταστήματα τροφίμων άλλαξαν τις γερμανικές πόλεις, φανερώνοντας ξεκάθαρα ότι ζούμε σε μία χώρα υποδοχής μεταναστών».
Παρόντες και οι ελληνικοί μεζέδες. Στα «μπάλκαν γκριλ» των Γιουγκοσλάβων και την ιταλική πίτσα, ήρθαν να προστεθούν στη δεκαετία του ’70 οι ταβέρνες των ελλήνων μεταναστών και αργότερα τα τουρκικά εστιατόρια, αναφέρει η Deutsche Welle. Η δραματική πτώση του ρυθμού ανάπτυξης στη Γερμανία το 1966-67 και η πετρελαϊκή κρίση του 1973 οδήγησαν στον τερματισμό της γερμανικής προσέλκυσης εργαζομένων στο πλαίσιο διακρατικών συμφωνιών. Πολλοί, όμως, από τους Έλληνες μετανάστες που παρέμειναν -κατά κύριο λόγο πρώην βιομηχανικοί εργάτες- στράφηκαν σε ελεύθερα επαγγέλματα (χαρακτηριστικό είναι ότι το σχετικό ποσοστό τους αυξήθηκε από 3% το 1976 σε 10% το 1982). Τότε ήταν που άνοιξαν πολλές ελληνικές ταβέρνες, σερβίροντας στους Γερμανούς πελάτες τους παραδοσιακά ελληνικά πιάτα. Άλλωστε δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είχαν «μυηθεί» στις ελληνικές νοστιμιές ως τουρίστες, σε κάποιο καλοκαιρινό ταξίδι τους στην Ελλάδα. Το τζατζίκι, ο γύρος, οι ελιές, η φέτα και το ελαιόλαδο δεν άργησαν να βρουν τη θέση τους στις γερμανικές τραπεζαρίες, ενώ ελληνικά εστιατόρια και σουβλατζίδικα απλώθηκαν στο μεταξύ σχεδόν σε κάθε γερμανική πόλη.
Η έκθεση στο Μουσείο της Ιστορίας στη Βόννη, που θα διαρκέσει μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, αναδεικνύει την πολυπολιτισμικότητα των διατροφικών συνηθειών των Γερμανών, για τους οποίους η επίσκεψη σε ξένα εστιατόρια είναι στοιχείο της καθημερινότητάς τους. Η ιστορικός Μάρεν Μόρινγκ λέει χαρακτηριστικά ότι «στο Αμβούργο και το Βερολίνο υπήρχαν κινεζικά εστιατόρια ήδη από την περίοδο του Μεσοπολέμου». Οι διοργανωτές δεν παραλείπουν πάντως να παρουσιάσουν και τη σκοτεινή όψη της γερμανικής διατροφικής πραγματικότητας: στους κόλπους μιας από τις πλέον ευημερούσες δυτικές κοινωνίες, περίπου 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι τρέφονται από κοινωνικά συσσίτια ή ψάχνουν φαγητό στα σκουπίδια.
ΠΗΓΗ: Δείτε ολόκληρο το σχετικό άρθρο της Deutshe Welle πατώντας εδώ.
