BLOGS | Όπως κι αν το δεις, η υγιεινή, μεσογειακή, διατροφή περνάει πρωτίστως απ’ τον ψαρά και το μανάβη. Έτσι βρέθηκα πρωί πρωί στον ιχθυοπώλη της γειτονιάς…
Το ψαράκι είναι στυλοβάτης της υγιεινής διατροφής, το ξέρουμε, το φρέσκο ψαράκι ακόμη περισσότερο. Έχει όλα του τα θρεπτικά συστατικά και τα πολύτιμα λιπαρά του, κρατάει τη γεύση του αλώβητη, η ψίχα του βγάζει φρεσκάδα και προσφέρει εκτός από υγεία και μια γενναία δόση θαλασσινής απόλαυσης. Παραδοσιακά όμως το φρέσκο ψάρι υπήρξε εχθρός των φτωχών στρωμάτων –με εξαίρεση τους κατοίκους κάποιων παραθαλάσσιων περιοχών– στους δε καιρούς των μνημονίων «έδειξε τα δόντια του» και σε αμέτρητα καινούρια πορτοφόλια, που κάποτε θεωρούνταν ισχυρά και ακμαία.
Ο λαϊκός κόσμος με τα λιγοστά χρήματα από τις ορεινές περιοχές τα παλιότερα χρόνια στρεφόταν στον παστό μπακαλιαρό, γνωστό και ως «ψάρι του μπακάλη» ή «φτωχογιάννη» (στην Κρήτη), που και πολύ οικονομικός ήταν και διατηρούνταν εύκολα εκτός ψυγείου. Όμως, τον υγράλατο μπακαλιάρο, σήμερα, μόνο …φτωχογιάννη δεν τον λες: στο συνοικιακό σούπερ μάρκετ, απ’ το οποίο τυχαίνει να έχω εικόνα, η τιμή του κιλού του φτάνει ανάλογα με την προέλευσή του μέχρι και τα €11,55.
Ξεκίνησα τη μέρα αποφασισμένη να μαγειρέψω φρέσκο ψάρι, αλλά -συγγνώμη κιόλας- δεν θέλαμε να φάμε για τριακοστή συνεχόμενη φορά τη «φθηνή, ταπεινή, μα τόσο ωφέλιμη σαρδελίτσα» που λένε και τα άρθρα -και καλά κάνουν γιατί είναι όντως απίστευτα πλούσια σε καλά λιπαρά. Την αγαπάμε τη σαρδέλα, την τιμάμε συχνά, αλλά κάπου ένα έλεος –δε γίνεται να τρως μονίμως τα ίδια και τα ίδια. Όδευα προς την αγορά με πολύ μεγάλη όρεξη για μπακαλιαράκια, αλλά αντικρίζοντας εκείνο το €14,80 η όρεξη αυτή μου κόπηκε μαχαίρι. Ο χοιρινός λαιμός, που κάνει τους διατροφολόγους να πηδούν απελπισμένοι απ’ τα μπαλκόνια, με τα 4,69 ευρουλάκια του άρχισε να αναδύεται μπροστά μου με ένα φρδύ, σαρδόνιο χαμόγελο και μια τεράστια πικέτα που έγραφε: «είμαι μονόδρομος». Βλέπετε, δε θέλαμε να φορτώσουμε το πιάτο μας μόνο με υδατάνθρακες και σήμερα. Το είχαμε κάνει ήδη χθες.
Τα προσφυγάκια έδωσαν τη λύση. Τα ολόφρεσκα πρωινά προσφυγάκια, που περίμεναν σιωπηλά στην άλλη άκρη του ψαράδικου, με πρόλαβαν πριν φύγω σιχτιρισμένη και ματαιωμένη. Αυτοί οι άσημοι πρωτοξάδερφοι του ξακουστού μπακαλιάρου, με το μεγάλο κεντρικό κόκαλο που βγαίνει εύκολα και κάτι άλλα αμελητέα, μαλακά κοκαλάκια, είχαν εξαιρετικά μάχιμη τιμή. Αν και συνήθως γίνονται τηγανητά, τα πιο μεγαλούτσικα μπαίνουν και στο φούρνο, ακόμη και στην κατσαρόλα για μια οικονομική ψαρόσουπα –τουλάχιστον αυτό ισχυρίστηκε ο ψαράς. Πρόστρεξα στα προσφυγάκια ευγνωμονούσα για την ύπαρξή τους, που θα τρώγαμε ποιοτικά και υγιεινά, όπως ακριβώς το είχαμε επιλέξει, και δε θα καταλήγαμε στα τρανς λιπαρά λόγω …ανωτέρας βίας.
Η πραγματικά ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή, σε πείσμα όσων γράφονται και ακούγονται, εξακολουθεί να είναι μια αρκετά ακριβή υπόθεση (για να χορταίνει μαζί της καθημερινά μια ολόκληρη οικογένεια) –τουλάχιστον ακριβότερη από το συμβατικό δυτικού τύπου διατροφικό μοντέλο, που χαρίζει εύκολη και γρήγορη απόλαυση, αλλά συχνά η ντιζαϊνάτη συσκευασία του τροφίμου είναι πιο …ωφέλιμη από το ίδιο το περιεχόμενο.
Όμως, οι «φτωχοί συγγενείς» των «φτωχογιάννηδων» αυτού του κόσμου, σαν τα προσφυγάκια των €6,80, είναι εδώ να μας θυμίζουν πώς πάντα υπάρχουν εναλλακτικές για τους πιο αποφασισμένους, αλλά εκτός από το σούπερ μάρκετ θα πρέπει κι εμείς να πάμε και μια βόλτα ως το μανάβη και τον ψαρά για να τις ανακαλύψουμε ή να τις επινοήσουμε.
Προσφυγάκια με πράσα και πατάτες στο φούρνο. Τα προσφυγάκια μου –κάτι παραπάνω από κιλό– τα έριξα στο ταψί με 2 μεγάλα πράσα σε ροδέλες και πατατούλες μικροκομμένες για να προλάβουν να γίνουν στο 20λεπτο. Πασπάλισα με μπόλικο, φρέσκο ψιλοκομμένο μυρωδικό, αλάτι και λίγη ρίγανη, τους έριξα ελαιόλαδο, που το χρειάζονται, και όταν ψήθηκαν περιχύσαμε με μπόλικο χυμό λεμονιού. Βγήκε ένα φαγάκι πεντανόστιμο και άκρως χορταστικό.
